Σήμερα, πολύ οδυνηρά για τον τόπο μας και όχι μόνο, γίνεται συνείδηση
ότι η υιοθέτηση ενός αντιπαραγωγικού υπερκαταναλωτικού και
καταστροφικού αναπτυξιακού μοντέλου μας βύθισε και θα μας βυθίζει σε
πολύπλευρη κρίση (κοινωνική, πολιτική, περιβαλλοντική πολιτισμική). Αυτό
το μοντέλο συντηρείται επί δεκαετίες καταστρέφοντας φυσικούς και
ανθρώπινους πόρους στο όνομα μιας δίχως όρια οικονομικής μεγέθυνσης.
Συνεπώς, σήμερα περισσότερο από ποτέ, γίνεται αναγκαία η συστράτευση όσων επιδιώκουν να σταματήσουν τις καταστροφικές πολιτικές και να διαλύσουν αυτό το σάπιο σύστημα που τις υλοποιεί βάζοντας στην θέση του, με κόπο και προσπάθεια, ένα νέο. Αυτό, το πραγματικά νέο, θα στοχεύει στην ανόρθωση της χώρας από την λαίλαπα των μνημονιακών πολιτικών, αυτών δηλαδή που έδεσαν την χώρα χειροπόδαρα και την λεηλασία των προ μνημονίων πολιτικών.
Υπό αυτό το πρίσμα, από το πρόσφατο άρθρο του Αλέξη Τσίπρα στην «Αυγή» ξεχώρισα τρία σημαντικά σημεία, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ξεφύγει «από το στενό πλαίσιο της αλαζονικής συμπεριφοράς αλλά και του σεχταρισμού», ότι είναι η ώρα «για μια πλατιά εκλογική συμμαχία σε ισχυρές προγραμματικές βάσεις», κι ότι ελάχιστο κοινό παρονομαστή γι’ αυτήν είναι το «Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης». Φυσικά, θα ήταν επιθυμητό μια μίνιμουμ προγραμματική συμφωνία να ήταν κάτι περισσότερο από αυτό και να είχε προκύψει μέσα από ουσιαστικότερο προγραμματικό διάλογο με πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς, αλλά και προσωπικότητες που δεδομένα μπορούν να συμβάλλουν θετικά στην απαιτούμενη αλλαγή σελίδας στον τόπο. Αυτό, όμως, δεν αίρει την ευθύνη που πρέπει να αναλάβει καθεμιά και καθένας στο σημερινό πνιγηρό τοπίο, έστω και αυτή την ύστατη ώρα.
Κόμματα, χώροι και πρόσωπα που με τις αδεξιότητές τους και τον αλληλοσπαραγμό τους δεν κατάφεραν/καταφέραμε να εκφράσουν τις ανησυχίες του ελληνικού λαού από τις κάλπες του 2012 και ύστερα, οφείλουν να παραδεχτούν – με όλες τις ενστάσεις τους – ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, έστω και τακτικά, κρίνεται από τον προοδευτικό κόσμο ως προς αυτό αποτελεσματικότερος και συνακόλουθα οφείλουν να συμβάλλουν στην αλλαγή κυβέρνησης ως μέσο για πολύ δυσκολότερες και πιο σύνθετες διαδικασίες που στη συνέχεια πρέπει να συντελεστούν για πραγματικές ριζοσπαστικές κοινωνικές αλλαγές. Ασφαλώς, δεν πρόκειται για την επίδοση «λευκής επιταγής» διαχείρισης της επόμενης ημέρας, αλλά για συμμετοχή στις εξελίξεις και δέσμευση ακόμα πιο ουσιαστικής παρέμβασης μετεκλογικά.
Ιδίως για τον χώρο της πολιτικής οικολογίας που γνωρίζω βαθύτερα, μετά την αυτοκαταστροφική πορεία των δυόμιση τελευταίων ετών οφείλει να αναλογιστεί τις ευθύνες του και να λάβει τις αποφάσεις του. Να μην θυσιάσει στο βωμό των προσωπικών εγωισμών και στρατηγικών των εκπροσώπων του την υπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου και των ριζοσπαστικών οικολογικών πολιτικών. Μακριά από προσωπικές στρατηγικές και αλισβερίσια που έχουν στοιχήσει ήδη ακριβά…
Από αυτή την άποψη, ορθά ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ ξεκαθάρισε αμέσως μετά την προκήρυξη των εκλογών ότι όσοι επιθυμούν μια ευρεία συμπαράταξη δεν έπεται ότι πρέπει «να λάβουν εκλόγιμες θέσεις στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας, σαν αυτές που προσφέρουν ο κος Σαμαράς ή ο κος Θεοδωράκης».
Πολύ πρόσφατα παραβρέθηκα στην εκδήλωση μνήμης για τον Γιάννη Μπανιά, την οποία οργάνωσαν οι εφημερίδες «Αυγή» και «Εποχή». Μια σημαντική εκδήλωση απόδοσης τιμής στον (συν)εμπνευστή δημιουργίας του ΣΥΡΙΖΑ και ιδρυτή του κόμματος ΑΚΟΑ στις αρχές της δεκαετίας του ’90, σε ένα πρώτο τότε εγχείρημα σύνδεσης της ριζοσπαστικής αριστεράς και της οικολογίας, σε μια εποχή μαρασμού τόσο της αριστεράς όσο και του χώρου της πολιτικής οικολογίας. Σε αυτή την ιστορική γραμμή σύνδεσης και μια σύγχρονη προβολή/εκδοχή της – αντί των προσωπικών παζαριών και «αυτοπαζαρεμάτων» - πρέπει να αναζητηθούν οι συγκλήσεις μεταξύ αριστεράς και πολιτικής οικολογίας και σήμερα μετά την κρίσιμη κάλπη που έχουμε μπροστά και αφού θα έχουμε πλέον καταφέρει συμμαχικά – διατηρώντας τις διαφωνίες μας – να απεμπλακούμε από την ακροδεξιά κυβέρνηση Σαμαρά, με το συγκυβερνητικό δεκανίκι Βενιζέλου, και τη δουλική διακυβέρνηση, μέσω των περίφημων e-mail ευτελισμού της λαϊκής κυριαρχίας στον τόπο μας.
Η διαπραγμάτευση του χρέους με όρους βιωσιμότητας της χώρας και των ανθρώπων της είναι μια μάχη που πρέπει να δοθεί, αλλά όχι μόνο αυτή. Δεν υπάρχουν περιθώρια για έωλες ελπίδες και δήθεν λύσεις με αναβίωση των παλιών «καλών πρακτικών» αυτών των οικονομίστικων «αναπτυξιακών» μοντέλων της φούσκας, του παρασιτισμού, της διαπλοκής, του πελατειακού κράτους και της αρπαχτής. Στο σημείο που έφεραν την χώρα και με τον συσχετισμό που υπάρχει προς το παρόν στην Ε.Ε. η όποια διαπραγμάτευση δεν θα αποδώσει σε σχέση με το τι πραγματικά απαιτείται, θα είναι «σταγόνα στον ωκεανό» αν παράλληλα δεν φροντίσουμε εμείς για την ανασυγκρότηση και την βιωσιμότητα του τόπου. Απαιτείται παράλληλα, δηλαδή, ένα σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης με στόχο την βιώσιμη ευημερία που θα ενδυναμώνει το οπλοστάσιο της ίδιας της εξαρχής διαπραγμάτευσης, αποτελώντας την ίδια στιγμή την απαρχή μιας ριζικά διαφορετικής πορείας της χώρας. Μια πορεία που απαιτεί και προϋποθέτει διαδικασία εξυγίανσης σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Και ενώ μια τέτοια διαδικασία είναι αναγκαία, όσο ποτέ άλλοτε, για την επιβίωσή μας, βιώνουμε την αγωνιώδη προσπάθεια για μια άλλου τύπου επιβίωση, αυτή της διατήρησης στην εξουσία του πολιτικού προσωπικού και των κομμάτων που κυβέρνησαν τον τόπο επί δεκαετίες με βάση το κυρίαρχο μοντέλο ανάπτυξης. Οι εκλογές θα είναι δύσκολος και άνισος αγώνας μεταξύ αυτών που ελέγχουν και εμπλέκονται στο πολιτικό κατεστημένο, που διαθέτουν μέσα, μοχλούς χειραγώγησης και επηρεασμού της κοινής γνώμης και αυτών που προσπαθούν και επιδιώκουν να μεταμορφώσουν το πολιτικοκοινωνικό πλαίσιο, όχι με ευκαιριακές και συγκυριακές, αλλά με δομικές και διαρθρωτικές αλλαγές.
Σε ό,τι με αφορά προσωπικά, το αν θα είμαι ή όχι στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ – κι επειδή αρκετοί τόσο από το χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς όσο και της πολιτικής οικολογίας με ρωτούν επίμονα μετά την προκήρυξη των εκλογών - είναι δευτερεύουσας σημασίας, καθώς πιστεύω ότι οι εκλογές είναι μέρος μιας ευρύτερης κοινωνικής και πολιτικής προσπάθειας, η οποία δεν μπορεί παρά να συντελεσθεί με την άμεση συμμετοχή και εμπλοκή των πολιτών. Πολίτες ενεργοί και πληροφορημένοι που παίρνουν μέρος σε αυτή την διαδικασία υπερβαίνοντας την δύσκολη καθημερινότητα, τον διάχυτο φόβο για χειρότερες μέρες, πρέπει να εκφραστούν και εκλογικά, δίχως διλήμματα ψεύτικα και δίχως να παρασυρθούν από τα νεόκοπα νέα σχήματα που στην ουσία τους δεν κομίζουν τίποτε το διαφορετικό.
Δεν υπάρχουν σωτήρες που μπορούν να τα καταφέρουν όλα από μόνοι τους, η κάθε μια και ο κάθε ένας μπορεί να είναι μέρος της λύσης αν το επιλέξει. Αντίθετα, αν παραμείνει στις μέχρι σήμερα γνωστές πρακτικές θα εξακολουθεί να είναι μέρος του προβλήματος.
Συνεπώς, σήμερα περισσότερο από ποτέ, γίνεται αναγκαία η συστράτευση όσων επιδιώκουν να σταματήσουν τις καταστροφικές πολιτικές και να διαλύσουν αυτό το σάπιο σύστημα που τις υλοποιεί βάζοντας στην θέση του, με κόπο και προσπάθεια, ένα νέο. Αυτό, το πραγματικά νέο, θα στοχεύει στην ανόρθωση της χώρας από την λαίλαπα των μνημονιακών πολιτικών, αυτών δηλαδή που έδεσαν την χώρα χειροπόδαρα και την λεηλασία των προ μνημονίων πολιτικών.
Υπό αυτό το πρίσμα, από το πρόσφατο άρθρο του Αλέξη Τσίπρα στην «Αυγή» ξεχώρισα τρία σημαντικά σημεία, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ξεφύγει «από το στενό πλαίσιο της αλαζονικής συμπεριφοράς αλλά και του σεχταρισμού», ότι είναι η ώρα «για μια πλατιά εκλογική συμμαχία σε ισχυρές προγραμματικές βάσεις», κι ότι ελάχιστο κοινό παρονομαστή γι’ αυτήν είναι το «Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης». Φυσικά, θα ήταν επιθυμητό μια μίνιμουμ προγραμματική συμφωνία να ήταν κάτι περισσότερο από αυτό και να είχε προκύψει μέσα από ουσιαστικότερο προγραμματικό διάλογο με πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς, αλλά και προσωπικότητες που δεδομένα μπορούν να συμβάλλουν θετικά στην απαιτούμενη αλλαγή σελίδας στον τόπο. Αυτό, όμως, δεν αίρει την ευθύνη που πρέπει να αναλάβει καθεμιά και καθένας στο σημερινό πνιγηρό τοπίο, έστω και αυτή την ύστατη ώρα.
Κόμματα, χώροι και πρόσωπα που με τις αδεξιότητές τους και τον αλληλοσπαραγμό τους δεν κατάφεραν/καταφέραμε να εκφράσουν τις ανησυχίες του ελληνικού λαού από τις κάλπες του 2012 και ύστερα, οφείλουν να παραδεχτούν – με όλες τις ενστάσεις τους – ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, έστω και τακτικά, κρίνεται από τον προοδευτικό κόσμο ως προς αυτό αποτελεσματικότερος και συνακόλουθα οφείλουν να συμβάλλουν στην αλλαγή κυβέρνησης ως μέσο για πολύ δυσκολότερες και πιο σύνθετες διαδικασίες που στη συνέχεια πρέπει να συντελεστούν για πραγματικές ριζοσπαστικές κοινωνικές αλλαγές. Ασφαλώς, δεν πρόκειται για την επίδοση «λευκής επιταγής» διαχείρισης της επόμενης ημέρας, αλλά για συμμετοχή στις εξελίξεις και δέσμευση ακόμα πιο ουσιαστικής παρέμβασης μετεκλογικά.
Ιδίως για τον χώρο της πολιτικής οικολογίας που γνωρίζω βαθύτερα, μετά την αυτοκαταστροφική πορεία των δυόμιση τελευταίων ετών οφείλει να αναλογιστεί τις ευθύνες του και να λάβει τις αποφάσεις του. Να μην θυσιάσει στο βωμό των προσωπικών εγωισμών και στρατηγικών των εκπροσώπων του την υπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου και των ριζοσπαστικών οικολογικών πολιτικών. Μακριά από προσωπικές στρατηγικές και αλισβερίσια που έχουν στοιχήσει ήδη ακριβά…
Από αυτή την άποψη, ορθά ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ ξεκαθάρισε αμέσως μετά την προκήρυξη των εκλογών ότι όσοι επιθυμούν μια ευρεία συμπαράταξη δεν έπεται ότι πρέπει «να λάβουν εκλόγιμες θέσεις στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας, σαν αυτές που προσφέρουν ο κος Σαμαράς ή ο κος Θεοδωράκης».
Πολύ πρόσφατα παραβρέθηκα στην εκδήλωση μνήμης για τον Γιάννη Μπανιά, την οποία οργάνωσαν οι εφημερίδες «Αυγή» και «Εποχή». Μια σημαντική εκδήλωση απόδοσης τιμής στον (συν)εμπνευστή δημιουργίας του ΣΥΡΙΖΑ και ιδρυτή του κόμματος ΑΚΟΑ στις αρχές της δεκαετίας του ’90, σε ένα πρώτο τότε εγχείρημα σύνδεσης της ριζοσπαστικής αριστεράς και της οικολογίας, σε μια εποχή μαρασμού τόσο της αριστεράς όσο και του χώρου της πολιτικής οικολογίας. Σε αυτή την ιστορική γραμμή σύνδεσης και μια σύγχρονη προβολή/εκδοχή της – αντί των προσωπικών παζαριών και «αυτοπαζαρεμάτων» - πρέπει να αναζητηθούν οι συγκλήσεις μεταξύ αριστεράς και πολιτικής οικολογίας και σήμερα μετά την κρίσιμη κάλπη που έχουμε μπροστά και αφού θα έχουμε πλέον καταφέρει συμμαχικά – διατηρώντας τις διαφωνίες μας – να απεμπλακούμε από την ακροδεξιά κυβέρνηση Σαμαρά, με το συγκυβερνητικό δεκανίκι Βενιζέλου, και τη δουλική διακυβέρνηση, μέσω των περίφημων e-mail ευτελισμού της λαϊκής κυριαρχίας στον τόπο μας.
Η διαπραγμάτευση του χρέους με όρους βιωσιμότητας της χώρας και των ανθρώπων της είναι μια μάχη που πρέπει να δοθεί, αλλά όχι μόνο αυτή. Δεν υπάρχουν περιθώρια για έωλες ελπίδες και δήθεν λύσεις με αναβίωση των παλιών «καλών πρακτικών» αυτών των οικονομίστικων «αναπτυξιακών» μοντέλων της φούσκας, του παρασιτισμού, της διαπλοκής, του πελατειακού κράτους και της αρπαχτής. Στο σημείο που έφεραν την χώρα και με τον συσχετισμό που υπάρχει προς το παρόν στην Ε.Ε. η όποια διαπραγμάτευση δεν θα αποδώσει σε σχέση με το τι πραγματικά απαιτείται, θα είναι «σταγόνα στον ωκεανό» αν παράλληλα δεν φροντίσουμε εμείς για την ανασυγκρότηση και την βιωσιμότητα του τόπου. Απαιτείται παράλληλα, δηλαδή, ένα σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης με στόχο την βιώσιμη ευημερία που θα ενδυναμώνει το οπλοστάσιο της ίδιας της εξαρχής διαπραγμάτευσης, αποτελώντας την ίδια στιγμή την απαρχή μιας ριζικά διαφορετικής πορείας της χώρας. Μια πορεία που απαιτεί και προϋποθέτει διαδικασία εξυγίανσης σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Και ενώ μια τέτοια διαδικασία είναι αναγκαία, όσο ποτέ άλλοτε, για την επιβίωσή μας, βιώνουμε την αγωνιώδη προσπάθεια για μια άλλου τύπου επιβίωση, αυτή της διατήρησης στην εξουσία του πολιτικού προσωπικού και των κομμάτων που κυβέρνησαν τον τόπο επί δεκαετίες με βάση το κυρίαρχο μοντέλο ανάπτυξης. Οι εκλογές θα είναι δύσκολος και άνισος αγώνας μεταξύ αυτών που ελέγχουν και εμπλέκονται στο πολιτικό κατεστημένο, που διαθέτουν μέσα, μοχλούς χειραγώγησης και επηρεασμού της κοινής γνώμης και αυτών που προσπαθούν και επιδιώκουν να μεταμορφώσουν το πολιτικοκοινωνικό πλαίσιο, όχι με ευκαιριακές και συγκυριακές, αλλά με δομικές και διαρθρωτικές αλλαγές.
Σε ό,τι με αφορά προσωπικά, το αν θα είμαι ή όχι στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ – κι επειδή αρκετοί τόσο από το χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς όσο και της πολιτικής οικολογίας με ρωτούν επίμονα μετά την προκήρυξη των εκλογών - είναι δευτερεύουσας σημασίας, καθώς πιστεύω ότι οι εκλογές είναι μέρος μιας ευρύτερης κοινωνικής και πολιτικής προσπάθειας, η οποία δεν μπορεί παρά να συντελεσθεί με την άμεση συμμετοχή και εμπλοκή των πολιτών. Πολίτες ενεργοί και πληροφορημένοι που παίρνουν μέρος σε αυτή την διαδικασία υπερβαίνοντας την δύσκολη καθημερινότητα, τον διάχυτο φόβο για χειρότερες μέρες, πρέπει να εκφραστούν και εκλογικά, δίχως διλήμματα ψεύτικα και δίχως να παρασυρθούν από τα νεόκοπα νέα σχήματα που στην ουσία τους δεν κομίζουν τίποτε το διαφορετικό.
Δεν υπάρχουν σωτήρες που μπορούν να τα καταφέρουν όλα από μόνοι τους, η κάθε μια και ο κάθε ένας μπορεί να είναι μέρος της λύσης αν το επιλέξει. Αντίθετα, αν παραμείνει στις μέχρι σήμερα γνωστές πρακτικές θα εξακολουθεί να είναι μέρος του προβλήματος.