του Αυγουστίνου Ζενάκου
Ένα μέρος της αυτοπροσδιοριζόμενης ως κεντροαριστεράς είχε μια
πολύ ενδιαφέρουσα αντίδραση στην ανακοίνωση της υποψηφιότητας του
Γαβριήλ Σακελλαρίδη ως υποψηφίου δημάρχου Αθηναίων του ΣΥΡΙΖΑ:
άσκησε κριτική στο γεγονός ότι ο ο υποψήφιος είναι «κομματικός».
Ενθυμούμενοι ότι το «έξω τα κόμματα» ήταν το βασικότερο ίσως
προαπαιτούμενο για την ένταξη στις διαδικασίες των Αγανακτισμένων,
παρουσιάζεται εδώ μια ευκαιρία να επισημανθεί η βαθιά διαλεκτική σχέση
που έχουν οι μούτζες, οι προπηλακισμοί πολιτικών και τα «να καεί να καεί
το μπουρδέλο η Βουλή», όχι με τη Χρυσή Αυγή, αλλά με την
«υπερκομματικότητα» της αυτοπροτεινόμενης ως κεντροαριστεράς…
Ένα μέρος –το ηχηρότερο- της αυτοπροσδιοριζόμενης ως κεντροαριστεράς, δηλαδή των πολιτικών, των δημοσιολογούντων και των «ενεργών πολιτών» -ό,τι κι αν σημαίνει αυτό- που πασχίζουν εδώ και κάποιο καιρό, με την ακαταπόνητη βοήθεια πολλών μεγάλων ΜΜΕ, να μας πείσουν ότι η χώρα έχει ανάγκη μια νέα κεντρώα παράταξη της «ευρωπαϊκής προοπτικής», της «μετριοπάθειας απέναντι στα άκρα» και της «κοινής λογικής», είχε μια πολύ ενδιαφέρουσα αντίδραση στην ανακοίνωση της υποψηφιότητας του Γαβριήλ Σακελλαρίδη ως υποψηφίου δημάρχου Αθηναίων του ΣΥΡΙΖΑ.
Η αντίδραση ήταν η κριτική στο γεγονός ότι ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης είναι «κομματικός» υποψήφιος και συνεπώς δυνάμει «πολιτικός καριέρας», χαρακτηριστικά που παρουσιάζονται ως μη επιθυμητά κι ενδεικτικά των αγκυλώσεων και της «παλαιοκομματικής αντίληψης» του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Χάριν παραδείγματος, όταν ο πρόσφατα ανεξαρτητοποιηθείς, και πλέον απροκάλυπτα προσκείμενος στις κεντροαριστερές συνιστώσες, βουλευτής Πέτρος Τατσόπουλος εξέφρασε στα κοινωνικά δίκτυα, όπου συχνότατα διατυπώνει πολιτικές απόψεις, την πεποίθηση πως η επιλογή του Γαβριήλ Σακελλαρίδη ήταν πολύ καλή, ο οικονομολόγος, και εκ των πρωτοστατούντων της «Πρωτοβουλίας των 58», Αρίστος Δοξιάδης σχολίασε: «Το 2010 καταφέραμε επιτέλους να εκλεγούν δήμαρχοι στις δύο μεγάλες πόλεις που δεν ήταν πολιτικοί καριέρας. Ο ΣΥΡΙΖΑ, σα να μην έχει συμβεί αυτό, διαλέγει ένα κομματικό στέλεχος. Όσο καλός και ευφυής κι αν είναι, πρόκειται για οπισθοδρόμηση». Και ο Πέτρος Τατσόπουλος συμφώνησε: «Αρίστο, έχεις δίκιο. Από τη στιγμή όμως που ο ΣΥΡΙΖΑ απέκλεισε το ενδεχόμενο -κακώς, κατά τη γνώμη μου- να στηρίξει κοινό υποψήφιο με την κεντροαριστερά, διάλεξε τον καλύτερο δυνατό από τους δικούς του».
Το -άνευ σημασίας καθαυτό- παράδειγμα εικονογραφεί μια εκδοχή της πολύ διαδεδομένης θεωρίας του «ακομμάτιστου» ως υπέρτερου του κομματικού και άρα εξ ορισμού μη δεσμευόμενου από τα -εξ ορισμού, και πάλι- επιζήμια για τον «εξορθολογισμό» και τον «εκσυγχρονισμό» ελληνικά κόμματα. Γι’ αυτό, άλλωστε, οι ήρωες αυτής της θεωρίας είναι ο Γιώργος Καμίνης και ο Γιάννης Μπουτάρης – κατ’ εξοχήν μη «πολιτικοί καριέρας», που χτίζουν τον μύθο τους ως πολέμιοι του «παλαιού», ανεξαρτήτως, υποτίθεται, κομματικού προσήμου, και υπέρμαχοι του «νέου», που δεν μπορεί παρά να είναι υπερκομματικό, υπεράνω, δηλαδή, της πολιτικής ως κυλίσματος στο λάκκο της κομματικής λάσπης.
Προφανώς η θεωρία αυτή είναι έκφανση μιας ευρύτερης θεωρητικής προσέγγισης, η οποία συμπεριλαμβάνει την προαγωγή της τεχνοκρατικής γνώσης, ή έστω της «γνώσης της πραγματικής ζωής», απέναντι στην «πολιτική καριέρα» που ταυτίζεται με τον απεχθή κομματικό «λαϊκισμό»· απαντάται πανευρωπαϊκά -και όχι μόνο- αλλά εκπορεύεται και κεντρικά από ορισμένους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης· κι έχει εύστοχα ονομαστεί από ορισμένους πολιτικούς επιστήμονες «μεταδημοκρατική».
Πολλά θα μπορούσε να πει κανείς γι’ αυτή τη θεωρία. Ας πούμε, ότι οι «υπερκομματικοί» πολιτικοί-μη-καριέρας, όπως ο Γιώργος Καμίνης, ουδόλως εγγυώνται την υγιή απόσταση από τη δεσποτεία της κυβερνητικής πολιτικής, λόγου χάρη της αστυνομικής καταστολής που έχει μεταβάλει την Αθήνα σε τεράστιο στρατόπεδο κι έχει ποτίσει μιλιταριστικό οίστρο ακόμη και τα πεζοδρόμια, αλλά αντιθέτως έχουν προθύμως και πλειστάκις παίξει τον ρόλο του υπασπιστή στο δόγμα «τάξη και ασφάλεια» που ευαγγελίζεται η σκληρότερη ακροδεξιά που γνώρισε μεταπολιτευτικά η χώρα. Ή, πάλι, θα μπορούσε να επισημάνει κανείς, πιο βασικά, ότι στη δημοκρατία τα κόμματα είναι ακριβώς οι συγκροτήσεις αυτές που αποτελούν τη θεσμική -και ως εκ τούτου την οιονεί νομιμοποιημένη στη συλλογική συνείδηση- έκφραση των αντικρουόμενων κοινωνικών συμφερόντων, και συνεπώς το να ταυτίζεται η όποια συγκεκριμένη και συγκυριακή απαρέσκεια προς αυτά με την απαξίωσή τους και την υπονόμευσή τους ως κεντρικών θεσμών της δημοκρατίας, μέσω της υποστήριξης της «υπερκομματικότητας», είναι προδήλως αντιδημοκρατική θέση και σκιαγραφεί μια κατάσταση όπου οι υποτιθέμενοι «κεντρώοι» φλερτάρουν με την εκτροπή.
Όμως ίσως το πιο άξιο παρατήρησης εδώ, κατά τη γνώμη μου, το οποίο δεν έχω δει παραδόξως να επισημαίνεται, και που καθιστά τόσο ενδιαφέρουσα την αντίδραση της αυτοαποκαλούμενης κεντροαριστεράς στην «κομματική» υποψηφιότητα Σακελλαρίδη, είναι το πόσο κοντά βρίσκεται η κριτική τους στην περίφημη «απαξίωση του πολιτικού συστήματος» που οι ίδιοι είχαν στηλιτεύσει στο κίνημα των Αγανακτισμένων της Πλατείας Συντάγματος. Θυμίζω ότι το «έξω τα κόμματα» ήταν το βασικότερο ίσως προαπαιτούμενο για την ένταξη στις διαδικασίες των Αγανακτισμένων.
Ίσως τώρα λοιπόν αποκαλύπτεται και αξίζει να επισημανθεί πιο συγκεκριμένα η βαθιά διαλεκτική σχέση που έχουν οι μούτζες, οι προπηλακισμοί πολιτικών και τα «να καεί να καεί το μπουρδέλο η Βουλή», όχι με τη Χρυσή Αυγή, αλλά με την «υπερκομματικότητα» της αυτοπροτεινόμενης ως κεντροαριστεράς, η οποία δεν είναι παρά η απεγνωσμένη προσπάθεια διαιώνισης της μεταδημοκρατικής εξουσίας, που γεννήθηκε με το εκσυγχρονιστικό κέντρο, αντανακλάται στον «υπερπολιτικό προοδευτισμό» των Καμίνη και Μπουτάρη, πήρε μορφή με την «τεχνοκρατική» διακυβέρνηση Παπαδήμου, και εξελίχθηκε με την κυβερνητική συγκατοίκηση εκσυγχρονιστών και ακροδεξιών. Και φυσικά, ταυτόχρονα, να γίνει αντιληπτό το πώς αυτές οι συνάφειες προδίδουν την οξεία αντιδημοκρατικότητα αυτού του υποτιθέμενου «κέντρου», απέναντι στην οποία η Αριστερά έχει βρεθεί σε αυτή την ιστορική συγκυρία μοναδικός προστάτης όχι μόνο των κατακτήσεων της δημοκρατίας αλλά και των απαξιωμένων θεσμών της.
Ένα μέρος της αυτοπροσδιοριζόμενης ως κεντροαριστεράς είχε μια
πολύ ενδιαφέρουσα αντίδραση στην ανακοίνωση της υποψηφιότητας του
Γαβριήλ Σακελλαρίδη ως υποψηφίου δημάρχου Αθηναίων του ΣΥΡΙΖΑ:
άσκησε κριτική στο γεγονός ότι ο ο υποψήφιος είναι «κομματικός».
Ενθυμούμενοι ότι το «έξω τα κόμματα» ήταν το βασικότερο ίσως
προαπαιτούμενο για την ένταξη στις διαδικασίες των Αγανακτισμένων,
παρουσιάζεται εδώ μια ευκαιρία να επισημανθεί η βαθιά διαλεκτική σχέση
που έχουν οι μούτζες, οι προπηλακισμοί πολιτικών και τα «να καεί να καεί
το μπουρδέλο η Βουλή», όχι με τη Χρυσή Αυγή, αλλά με την
«υπερκομματικότητα» της αυτοπροτεινόμενης ως κεντροαριστεράς…Ένα μέρος –το ηχηρότερο- της αυτοπροσδιοριζόμενης ως κεντροαριστεράς, δηλαδή των πολιτικών, των δημοσιολογούντων και των «ενεργών πολιτών» -ό,τι κι αν σημαίνει αυτό- που πασχίζουν εδώ και κάποιο καιρό, με την ακαταπόνητη βοήθεια πολλών μεγάλων ΜΜΕ, να μας πείσουν ότι η χώρα έχει ανάγκη μια νέα κεντρώα παράταξη της «ευρωπαϊκής προοπτικής», της «μετριοπάθειας απέναντι στα άκρα» και της «κοινής λογικής», είχε μια πολύ ενδιαφέρουσα αντίδραση στην ανακοίνωση της υποψηφιότητας του Γαβριήλ Σακελλαρίδη ως υποψηφίου δημάρχου Αθηναίων του ΣΥΡΙΖΑ.
Η αντίδραση ήταν η κριτική στο γεγονός ότι ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης είναι «κομματικός» υποψήφιος και συνεπώς δυνάμει «πολιτικός καριέρας», χαρακτηριστικά που παρουσιάζονται ως μη επιθυμητά κι ενδεικτικά των αγκυλώσεων και της «παλαιοκομματικής αντίληψης» του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Χάριν παραδείγματος, όταν ο πρόσφατα ανεξαρτητοποιηθείς, και πλέον απροκάλυπτα προσκείμενος στις κεντροαριστερές συνιστώσες, βουλευτής Πέτρος Τατσόπουλος εξέφρασε στα κοινωνικά δίκτυα, όπου συχνότατα διατυπώνει πολιτικές απόψεις, την πεποίθηση πως η επιλογή του Γαβριήλ Σακελλαρίδη ήταν πολύ καλή, ο οικονομολόγος, και εκ των πρωτοστατούντων της «Πρωτοβουλίας των 58», Αρίστος Δοξιάδης σχολίασε: «Το 2010 καταφέραμε επιτέλους να εκλεγούν δήμαρχοι στις δύο μεγάλες πόλεις που δεν ήταν πολιτικοί καριέρας. Ο ΣΥΡΙΖΑ, σα να μην έχει συμβεί αυτό, διαλέγει ένα κομματικό στέλεχος. Όσο καλός και ευφυής κι αν είναι, πρόκειται για οπισθοδρόμηση». Και ο Πέτρος Τατσόπουλος συμφώνησε: «Αρίστο, έχεις δίκιο. Από τη στιγμή όμως που ο ΣΥΡΙΖΑ απέκλεισε το ενδεχόμενο -κακώς, κατά τη γνώμη μου- να στηρίξει κοινό υποψήφιο με την κεντροαριστερά, διάλεξε τον καλύτερο δυνατό από τους δικούς του».
Το -άνευ σημασίας καθαυτό- παράδειγμα εικονογραφεί μια εκδοχή της πολύ διαδεδομένης θεωρίας του «ακομμάτιστου» ως υπέρτερου του κομματικού και άρα εξ ορισμού μη δεσμευόμενου από τα -εξ ορισμού, και πάλι- επιζήμια για τον «εξορθολογισμό» και τον «εκσυγχρονισμό» ελληνικά κόμματα. Γι’ αυτό, άλλωστε, οι ήρωες αυτής της θεωρίας είναι ο Γιώργος Καμίνης και ο Γιάννης Μπουτάρης – κατ’ εξοχήν μη «πολιτικοί καριέρας», που χτίζουν τον μύθο τους ως πολέμιοι του «παλαιού», ανεξαρτήτως, υποτίθεται, κομματικού προσήμου, και υπέρμαχοι του «νέου», που δεν μπορεί παρά να είναι υπερκομματικό, υπεράνω, δηλαδή, της πολιτικής ως κυλίσματος στο λάκκο της κομματικής λάσπης.
Προφανώς η θεωρία αυτή είναι έκφανση μιας ευρύτερης θεωρητικής προσέγγισης, η οποία συμπεριλαμβάνει την προαγωγή της τεχνοκρατικής γνώσης, ή έστω της «γνώσης της πραγματικής ζωής», απέναντι στην «πολιτική καριέρα» που ταυτίζεται με τον απεχθή κομματικό «λαϊκισμό»· απαντάται πανευρωπαϊκά -και όχι μόνο- αλλά εκπορεύεται και κεντρικά από ορισμένους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης· κι έχει εύστοχα ονομαστεί από ορισμένους πολιτικούς επιστήμονες «μεταδημοκρατική».
Πολλά θα μπορούσε να πει κανείς γι’ αυτή τη θεωρία. Ας πούμε, ότι οι «υπερκομματικοί» πολιτικοί-μη-καριέρας, όπως ο Γιώργος Καμίνης, ουδόλως εγγυώνται την υγιή απόσταση από τη δεσποτεία της κυβερνητικής πολιτικής, λόγου χάρη της αστυνομικής καταστολής που έχει μεταβάλει την Αθήνα σε τεράστιο στρατόπεδο κι έχει ποτίσει μιλιταριστικό οίστρο ακόμη και τα πεζοδρόμια, αλλά αντιθέτως έχουν προθύμως και πλειστάκις παίξει τον ρόλο του υπασπιστή στο δόγμα «τάξη και ασφάλεια» που ευαγγελίζεται η σκληρότερη ακροδεξιά που γνώρισε μεταπολιτευτικά η χώρα. Ή, πάλι, θα μπορούσε να επισημάνει κανείς, πιο βασικά, ότι στη δημοκρατία τα κόμματα είναι ακριβώς οι συγκροτήσεις αυτές που αποτελούν τη θεσμική -και ως εκ τούτου την οιονεί νομιμοποιημένη στη συλλογική συνείδηση- έκφραση των αντικρουόμενων κοινωνικών συμφερόντων, και συνεπώς το να ταυτίζεται η όποια συγκεκριμένη και συγκυριακή απαρέσκεια προς αυτά με την απαξίωσή τους και την υπονόμευσή τους ως κεντρικών θεσμών της δημοκρατίας, μέσω της υποστήριξης της «υπερκομματικότητας», είναι προδήλως αντιδημοκρατική θέση και σκιαγραφεί μια κατάσταση όπου οι υποτιθέμενοι «κεντρώοι» φλερτάρουν με την εκτροπή.
Όμως ίσως το πιο άξιο παρατήρησης εδώ, κατά τη γνώμη μου, το οποίο δεν έχω δει παραδόξως να επισημαίνεται, και που καθιστά τόσο ενδιαφέρουσα την αντίδραση της αυτοαποκαλούμενης κεντροαριστεράς στην «κομματική» υποψηφιότητα Σακελλαρίδη, είναι το πόσο κοντά βρίσκεται η κριτική τους στην περίφημη «απαξίωση του πολιτικού συστήματος» που οι ίδιοι είχαν στηλιτεύσει στο κίνημα των Αγανακτισμένων της Πλατείας Συντάγματος. Θυμίζω ότι το «έξω τα κόμματα» ήταν το βασικότερο ίσως προαπαιτούμενο για την ένταξη στις διαδικασίες των Αγανακτισμένων.
Ίσως τώρα λοιπόν αποκαλύπτεται και αξίζει να επισημανθεί πιο συγκεκριμένα η βαθιά διαλεκτική σχέση που έχουν οι μούτζες, οι προπηλακισμοί πολιτικών και τα «να καεί να καεί το μπουρδέλο η Βουλή», όχι με τη Χρυσή Αυγή, αλλά με την «υπερκομματικότητα» της αυτοπροτεινόμενης ως κεντροαριστεράς, η οποία δεν είναι παρά η απεγνωσμένη προσπάθεια διαιώνισης της μεταδημοκρατικής εξουσίας, που γεννήθηκε με το εκσυγχρονιστικό κέντρο, αντανακλάται στον «υπερπολιτικό προοδευτισμό» των Καμίνη και Μπουτάρη, πήρε μορφή με την «τεχνοκρατική» διακυβέρνηση Παπαδήμου, και εξελίχθηκε με την κυβερνητική συγκατοίκηση εκσυγχρονιστών και ακροδεξιών. Και φυσικά, ταυτόχρονα, να γίνει αντιληπτό το πώς αυτές οι συνάφειες προδίδουν την οξεία αντιδημοκρατικότητα αυτού του υποτιθέμενου «κέντρου», απέναντι στην οποία η Αριστερά έχει βρεθεί σε αυτή την ιστορική συγκυρία μοναδικός προστάτης όχι μόνο των κατακτήσεων της δημοκρατίας αλλά και των απαξιωμένων θεσμών της.
