του Νικολάι Μπουχάριν

Ο τρέχων τόμος του περιοδικού «Μαρξιστική Σκέψη» έχει επετειακό χαρακτήρα: το περιοδικό με αυτόν συμπληρώνει 10 τόμους. Όπως σημειώνει η σύνταξη, «η ανάγκη να προσφέρουμε κάτι αξιόλογο, δεμένο με τις ανάγκες του κινήματος και προωθητικό για τη συνέχεια της προσπάθειάς μας, καθόρισε την απόφασή μας να επανέλθουμε στο θέμα του φασισμού» (το περιοδικό είχε ασχοληθεί με τον φασισμό με αφιερώματα, τους τόμους 5 και 6, πριν τις εκλογές του 2012, όταν ο κίνδυνος του φασισμού και του νεοναζισμού ήταν ακόμα υποτιμημένος). Έτσι, η «Μαρξιστική Σκέψη» μας προσφέρει ένα ακόμα αφιέρωμα με κείμενα μαρξιστών (Γκράμσι, Τσέτκιν, Τρότσκι, Μπουχάριν), φασιστικά ντοκουμέντα, κείμενα κομμουνιστών την εποχή της κυριαρχίας του σταλινισμού (Μπρόυντερ, Δημητρόφ, Ντ. Ιμπαρούρι), καθώς και σύγχρονες ιστορικές και πολιτικές αναλύσεις. Από τον τόμο δημοσιεύουμε σήμερα ένα απόσπασμα από τα Φιλοσοφικά Αραβουργήματα του Νικολάι Μπουχάριν, με αντικείμενο τη «φυλετική σκέψη», γραμμένο στη φυλακή, λίγο πριν τη εκτέλεσή του.                                                              ΕΝΘΕΜΑΤΑ

 


Είναι αλήθεια ότι οι κύριοι ιδεολόγοι [του φασισμού] δεν κατάφεραν να βάλουν σε μια σειρά όλα αυτά τα σκουπίδια σε σχέση με ορισμένα βασικά ερωτήματα· εδώ έψαχναν τους δείκτες της φυλής σε εξωτερικά-υλικά αντικείμενα και διεργασίες (τη σύνθεση του αίματος, το σχήμα του κρανίου, το χρώμα των μαλλιών και των ματιών, το μήκος της μύτης, τις γωνίες του προσώπου, το μήκος του κορμού σε σχέση με τα πόδια κ.ο.κ.) και εκεί πιανόντουσαν από τη σχέση με τη Γη και με συγκεκριμένους παράγοντες της γεωγραφίας. Ή, αλλιώς, τρομοκρατημένοι από τον υλισμό, άρχισαν να επικαλούνται «έμφυτες» ιδιότη­τες όπως η «γερμανική πίστη», η «τιμή», και άλλες τευτονικές αρετές, περιλαμβανομέ­νων των αρετών του «ξανθού κτήνους» του Νίτσε, για τον οποίο τόσο πολλά έχουν γρα­φτεί και ειπωθεί στους πρόσφατους καιρούς.
Το αποτέλεσμα ήταν ένα βαρβαρικό χάος. Οι θεωρίες σχετικά με τα κρανία και τα μαλλιά οδήγησαν σε απίστευτη σύγχυση, και είχαν συχνά αρκετά αναπάντεχα αποτελέσματα. Αυτές οι θεωρίες έχουν έρθει σε ριζική σύγκρουση με τον ιδεαλιστικό μυστικισμό που απαιτεί την απόρριψη της υλιστικής ερμηνείας της βιολογίας, την απόρριψη του «εξωτερικού». Εισάγοντας όλο και μεγαλύτερες δόσεις έμφυτων και αμετάβλητων μυστικιστικών αρετών στην αντίληψή τους για τους μαχητές-γκάνγκστερ, αντικαθιστώντας τη χημική σύνθεση του αίματος με τη «φωνή του αίματος» και το μήκος του κρανίου με την «τιμή» και την «πίστη», οι ιδεολόγοι του φασισμού κατέληξαν σε ένα απελπιστικό κουβάρι. Οι θεωρίες τους, κίβδηλες πέρα για πέρα, άρχισαν γρήγορα να γίνονται κενή, φωνακλάδικη πολυλογία. […]
Η θέση που υποστηρίζει τη σταθερή ύπαρξη φυλετικών (ή εθνικών) «πνευματικών ιδιοτήτων», προσανατολισμών, κυρίαρχων ψυχολογικών χαρακτηριστικών και ιδεολογικών τάσεων είναι κίβδηλη. Βέβαια, υπάρχουν ορισμένα σχετικά σταθερά χαρα­κτηριστικά που φτιάχνουν το λεγόμενο «εθνικό χαρακτήρα», και τα οποία συνδέονται με ιδιαιτερότητες της γεωγραφίας και του κλίματος και με τη λεγόμενη «ιστορική μοίρα», δηλαδή με τις συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες της ιστορικής διαδικασίας. Αυτά τα χαρα­κτηριστικά, ωστόσο, είναι στην πραγματικότητα quantite negligiable [ασήμαντη ποσότητα], συγκρινόμενα με τις τεράστιες ιστορικές αλλαγές στην ψυχολογία των λαών.
Η Γερμανία παρέχει το καλύτερο παράδειγμα. Κάποτε, κατά τη Γαλλική Επανάσταση, οι Γερμανοί θεωρούνταν βάρβαροι. Μετά μετασχηματίστηκαν σε ένα έθνος οραματιστών, που κατοικούν μια χώρα ποιητών και φιλοσόφων (Dichter und Denker). Όταν οι σιδηρόδρομοι πρωτοκατασκευάστηκαν γράφτηκε για τους Γερμανούς ότι ήταν ακατάλληλοι για την εμπορική-βιομηχανική ζωή, και ότι οι σιδηρόδρο­μοι θα έρχονταν σε σύγκρουση με την ήρεμη πατριαρχική-μελαγχολική συγκρότηση του χαρακτήρα του γερμανικού λαού. Οι Γερμανοί, σχολιάστηκε, δεν ήταν Ιταλοί, με τις τράπεζές τους, το εμπόριο, τις υπερπόντιες επιχειρήσεις, τη βιομηχανία κοκ. Αργό­τερα, ο γερμανικός εθνικός χαρακτήρας έγινε αυτός των πλέον προσανατολισμένων στη βιομηχανία ανθρώπων στην Ευρώπη. Τώρα οι φασίστες καλλιεργούν τον μιλιταρισμό, τους στρατώνες, την αιμοδιψή αρπακτική πολεμοχαρή διάθεση κλπ. Η χώρα των ποιη­τών και των διανοητών μεταμορφώθηκε σε μια χώρα μισθοφόρων και πραιτοριανών.
Εν τω μεταξύ, σε τι έχει μεταμορφωθεί η âme slave, η «σλαβική ψυχή» των Ρώσων; Στο ακριβώς αντίθετό της. Αυτό έγινε επειδή οι συνθήκες της κοινωνικής ύπαρξης άλλαξαν συθέμελα. Και τι τεράστιες αλλαγές συμβαίνουν, για παράδειγμα, στην Κίνα, η οποία από εκεί που ήταν μια αδρανής και στάσιμη χώρα με υπέρμετρα ισχυρές ρουτίνες και μια απαράμιλλη προσκόλληση στην παράδοση, μεταμορφώθηκε σε καζάνι που βρά­ζει από πολέμους και επαναστάσεις, σε πεδίο ενός εξαιρετικά τεταμένου και τραγικού αγώνα και απότομων αλλαγών σε όλες τις βασικές κατευθύνσεις τις χώρας; Κ.ο.κ., κ.ο.κ. […]
Η συγκεκριμένη ανάπτυξη των ρατσιστικών θέσεων έφερε αρκετά εκπληκτικά αποτελέσματα. Πρώτα ο Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ διακήρυξε ότι όλη η προλεταρια­κή επανάσταση στη Ρωσία ήταν μια εξέγερση των Μογγόλων ενάντια στην άρια ελίτ της γερμανικής άριας αυτοκρατορικής γραφειοκρατίας. Μετά αυτοί οι αδιαφιλονίκητοι Μογγόλοι, οι Ιάπωνες, μεταμορφώθηκαν σε Άριους για τις ανάγκες της τρέχουσας φασι­στικής πολιτικής. Πρώτα υποστηρίχθηκε σθεναρά ότι ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, ο Ιησούς και ο απόστολος Παύλος ήταν Άριοι περικυκλωμένοι από Εβραίους. Μετά ο χριστια­νισμός ανακηρύχθηκε σε μάστιγα και αντικαταστάθηκε από μια καθαρά άρια-σκανδιναβική θρησκεία του «θεού της κρεμάλας» Βόταν. Πρώτα, με τα χείλη του Ντρίσμανς, οι δημιουργίες του Δάντη, του Μικελάντζελο, του Λεονάρντο Ντα Βίντσι και του Τουρκουάτο Τάσο αποδόθηκαν στην εισβολή μακρυκέφαλων Γερμανών στην Ιταλία. Μετά υμνήθηκαν οι ρωμαϊκές αρετές των κοορτών του Μουσολίνι. Πρώτα οι φασίστες εκστα­σιάστηκαν με τα επιτεύγματα της γερμανικής επιστήμης κατά τη διάρκεια του πολέ­μου. Μετά ο μεγάλος χημικός Χάμπερ, που είχε σώσει τη Γερμανία με τις εφευρέσεις του (νιτρικά άλατα από τον αέρα), εκδιώχθηκε βίαια από τη χώρα επειδή ήταν Εβραίος. Πρώτα ο Λούθηρος ανακηρύχθηκε, στα έργα του Βόλτμαν, σε ενσάρκωση της νίκης του Γερμανισμού πάνω στη «Ρωμαιο-λατινική κληρική αρχή», για την οποία ειπώθηκε ότι ήταν ο «φορέας της Εβραϊκής εμπορικής και δικανικής αρχής (!)». Μετά ο Λούθηρος ανακηρύχθηκε σε προδότη του γερμανικού λαού, αφού ο χριστιανισμός εν γένει ήταν εβραϊκή μάστιγα. Πρώτα ο Γκαίτε ανακηρύχθηκε σε σπουδαίο παράδειγμα άριας-γερμανικής ιδιοφυίας. Μετά, στα έργα της γυναίκας του στρατάρχη Λούντεντορφ, ο Γκαίτε λασπολογείται ως κοσμοπολίτης και μασόνος και ανακηρύχθηκε σε φυσικό δολοφόνο του ξανθού, πραγματικά Γερμανού Σίλερ κ.ο.κ.