Από την «α­πο­στα­σία» στην πο­λι­τι­κή α­να­τρο­πή

 του Χρ. Γεωργούλα - ΕΠΟΧΗ

Η χρη­σι­μο­ποίη­ση του ό­ρου «α­πο­στα­σία» στην Ελλά­δα με­τά το 1965 δεν μπο­ρεί να γί­νει με ου­δέ­τε­ρο τρό­πο. Ο ό­ρος, που έ­χει α­πό μό­νος του αρ­νη­τι­κό πρό­ση­μο ως αρ­νη­τι­κή με­τα­στρο­φή α­πό­ψεων στη νεό­τε­ρη πο­λι­τι­κή ι­στο­ρία της Ελλά­δας συν­δέε­ται με την ε­γκα­τά­λει­ψη μιας προο­δευ­τι­κής το­πο­θέ­τη­σης (της α­ντι­μο­ναρ­χι­κής και α­ντι­δε­ξιάς πο­λι­τι­κής της Ένω­σης Κέ­ντρου) και της με­τα­κί­νη­σης στο στρα­τό­πε­δο των δυ­νά­μεων που λει­τούρ­γη­σαν ως α­νά­χω­μα στην πίε­ση για εκ­δη­μο­κρα­τι­σμό και εκ­συγ­χρο­νι­σμό της πο­λι­τι­κής ζωής.

Αυ­τό το στοι­χείο έ­κρι­ναν, η ση­με­ρι­νή η­γε­σία του ΠΑ­ΣΟΚ και το συ­γκε­κρι­μέ­νο συ­γκρό­τη­μα του τύ­που που ε­νερ­γεί ως στή­ριγ­μά της, ό­τι τους ε­πι­τρέ­πει να χρη­σι­μο­ποιή­σουν ε­πι­κοι­νω­νια­κά τον ό­ρο «α­πο­στα­σία», προ­κει­μέ­νου να α­πο­τρέ­ψουν τα α­πο­τε­λέ­σμα­τα της έκ­κλη­σης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ προς τους βου­λευ­τές να πά­ψουν πια να ψη­φί­ζουν τα κα­τα­στρο­φι­κά για την οι­κο­νο­μία και την κοι­νω­νία μνη­μο­νια­κά μέ­τρα: ό­ποιος ε­πη­ρε­α­στεί α­πό την έκ­κλη­ση αυ­τή, υ­πο­τί­θε­ται ό­τι ταυ­τί­ζε­ται με τους α­πο­στά­τες που ε­γκα­τέ­λει­ψαν την προο­δευ­τι­κή Ένω­ση Κέ­ντρου του Γεωρ­γίου Πα­παν­δρέ­ου, για να συ­νερ­γα­στούν με την Ε­ΡΕ και τα α­νά­κτο­ρα, που εκ­προ­σω­πούν τη συ­ντή­ρη­ση, την α­ντί­δρα­ση.


Επι­πλέ­ον, η ε­πι­λο­γή τους να χρη­σι­μο­ποιή­σουν τον ό­ρο «α­πο­στα­σία», στη­ρί­ζε­ται και σε μία α­κό­μα λα­θρο­χει­ρία. Η ε­πί­θε­ση που δέ­χτη­κε τό­τε η κυ­βέρ­νη­ση της Ένω­σης Κέ­ντρου, α­πο­σκο­πού­σε, διά της α­πό­σπα­σης βου­λευ­τών, στη στή­ρι­ξη άλ­λης κυ­βέρ­νη­σης, δε­ξιό­τε­ρου και βα­σι­λι­κό­τε­ρου προ­σα­να­το­λι­σμού α­πό τη νό­μι­μη, α­πό την ί­δια βου­λή και ό­χι με προ­σφυ­γή στη λαϊκή ε­τυ­μη­γο­ρία. Σή­με­ρα, αυ­τό που ζη­τά­ει ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ε­πί­μο­να, δεν εί­ναι κα­λύ­τε­ρα μα­γει­ρέ­μα­τα στην υ­πάρ­χου­σα βου­λή. Ζη­τά­ει προ­σφυ­γή στις κάλ­πες, για­τί δια­πι­στώ­νου­με ό­λοι, πέ­ραν των άλ­λων, διά­στα­ση με­τα­ξύ α­σκού­με­νης πο­λι­τι­κής και λαϊκής θέ­λη­σης.

Προ­χει­ρό­τη­τα και πα­νι­κός

Η ε­πι­λο­γή τους να κα­τα­φύ­γουν σε τέ­τοιου εί­δους λα­θρο­χει­ρίες εί­ναι α­πο­τέ­λε­σμα πρό­χει­ρης α­νά­λυ­σης, που προ­δί­δει πα­νι­κό. Για δύο, του­λά­χι­στον, λό­γους: πρώ­τον, για­τί με ε­λά­χι­στη προ­σπά­θεια α­ντι­λαμ­βά­νε­ται ο κα­θέ­νας ό­τι πρό­κει­ται για πλή­ρη α­ντι­στρο­φή της ση­με­ρι­νής πραγ­μα­τι­κό­τη­τας και, δεύ­τε­ρον, για­τί η συ­νειρ­μι­κή α­πο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τά της α­φο­ρά κυ­ρίως, αν ό­χι α­πο­κλει­στι­κά, πο­λύ μι­κρό τμή­μα του πλη­θυ­σμού, τους ά­νω των 65, και μά­λι­στα τους εξ αυ­τών συ­ντη­ρη­τι­κούς. Ο πνιγ­μέ­νος, ό­μως, α­πό τα μαλ­λιά του πιά­νε­ται…

Φω­νά­ζει ο κλέ­φτης...

Δυ­στυ­χώς για τη ση­με­ρι­νή η­γε­σία του ΠΑ­ΣΟ­Κ, που θέ­λει να εμ­φα­νί­ζε­ται ως κλη­ρο­νό­μος της Ένω­σης Κέ­ντρου, εί­ναι η ί­δια που ε­πέ­λε­ξε ως σα­νί­δα σω­τη­ρίας ό­χι μό­νο την κα­τα­στρο­φι­κή πο­λι­τι­κή των μνη­μο­νίων, αλ­λά και τη συ­νερ­γα­σία με την πιο δε­ξιά εκ­δο­χή της ΝΔ, προ­κει­μέ­νου να δια­σώ­σει τη μνη­μο­νια­κή πο­λι­τι­κή και τον ε­αυ­τό της. Την ε­πο­μέ­νη, μά­λι­στα, μιας ε­κλο­γι­κής α­να­μέ­τρη­σης, κα­τά την ο­ποία δια­κή­ρυτ­τε σε ό­λους τους τό­νους ό­τι δεν πρό­κει­ται να συ­νερ­γα­στεί με τη ΝΔ! Ισχυ­ρι­σμό που δεν τον πρό­βα­λε μό­νο ως προ­ε­κλο­γι­κό πυ­ρο­τέ­χνη­μα αλ­λά ε­πι­χεί­ρη­σε να τον α­ξιο­ποιή­σει και με­τε­κλο­γι­κά, με το πρό­σχη­μα της κυ­βέρ­νη­σης «ε­θνι­κής σω­τη­ρίας». Στην ο­ποία κα­τά­φε­ρε –εκ­βια­στι­κά σε με­γά­λο βαθ­μό– να σύ­ρει τη ΔΗ­ΜΑΡ και ε­πι­χεί­ρη­σε να ε­μπλέ­ξει και τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.
Η πο­λι­τι­κή α­πο­στα­σία, συ­νε­πώς, έ­χει ή­δη συ­ντε­λε­στεί με ε­πι­λο­γή και ευ­θύ­νη της η­γε­σίας του ΠΑ­ΣΟΚ. Όσο κι αν ψά­ξει κα­νείς, δεν θα βρει ί­χνος α­ντί­στα­σης σ’ αυ­τή την τε­ρά­στια ο­πι­σθο­δρό­μη­ση που συ­νι­στά η μνη­μο­νια­κή πο­λι­τι­κή. Αντί­θε­τα, βλέ­που­με την α­πο­δο­χή και τη στή­ρι­ξή της, σε συ­νερ­γα­σία με τη ΝΔ. Γι’ αυ­τό και προ­κα­λεί μάλ­λον γέ­λιο η προ­σπά­θεια της η­γε­σίας του ΠΑ­ΣΟΚ και των δια­πλε­κό­με­νων ε­πι­κοι­νω­νια­κών στη­ριγ­μά­των της να εμ­φα­νι­στούν ως α­ντι­στε­κό­με­νοι, που τους υ­πο­νο­μεύουν οι α­ντι­δρα­στι­κές δυ­νά­μεις.
Γι’ αυ­τό, ε­πί­σης, δεν φαί­νε­ται να ε­ξα­σφα­λί­ζει και τα α­να­με­νό­με­να α­πό την πλευ­ρά της α­ντα­να­κλα­στι­κά των βου­λευ­τών του ΠΑ­ΣΟΚ. Μέ­χρι στιγ­μής, το κλί­μα στην κοι­νο­βου­λευ­τι­κή ο­μά­δα και στο κόμ­μα γε­νι­κό­τε­ρα δεν ε­πι­τρέ­πει στην η­γε­σία να ι­σχυ­ρι­στεί ό­τι έ­δρε­ψε καρ­πούς χρη­σι­μο­ποιώ­ντας το ά­στο­χο εύ­ρη­μα της α­πο­στα­σίας. Η α­να­βο­λή της, για λό­γους υ­γείας του κ. Βε­νι­ζέ­λου (που ό­λοι του ευ­χό­μα­στε πε­ρα­στι­κά), μάλ­λον α­πέ­τρε­ψε, για την ώ­ρα, δυ­σμε­νείς ε­ξε­λί­ξεις. Η χρη­σι­μο­ποίη­ση του ό­ρου «α­πο­στα­σία» προ­κά­λε­σε την εκ­δή­λω­ση των δια­φω­νιών ως προς το μό­νι­μο πια προ­σα­να­το­λι­σμό της η­γε­σίας του ΠΑ­ΣΟΚ στην πρόσ­δε­σή της στη ΝΔ.

Κυο­φο­ρού­νται α­να­τρο­πές

 Στε­λέ­χη του κόμ­μα­τος και της κοι­νο­βου­λευ­τι­κής ο­μά­δας βρή­καν την ευ­και­ρία να δια­τυ­πώ­σουν δη­μό­σια τη δια­φω­νία τους και να προ­τεί­νουν ρι­ζι­κό α­να­προ­σα­να­το­λι­σμό, με σκο­πό την προ­σέγ­γι­ση με τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (Ντό­λιος, Πα­νά­ρε­τος κ.λπ.). Αυ­τό τον κίν­δυ­νο α­ντι­λαμ­βά­νε­ται ο κ. Βε­νι­ζέ­λος και οι δια­πλε­κό­με­νοι συ­νερ­γά­τες του και ε­πι­χει­ρούν να δια­μορ­φώ­σουν α­τμό­σφαι­ρα «ε­χθρι­κής πε­ρι­κύ­κλω­σης».
Αυ­τές α­κρι­βώς οι ε­ξε­λί­ξεις, α­πό την άλ­λη, δεί­χνουν πό­σο ε­πι­φα­νεια­κός και υ­στε­ρό­βου­λος ή­ταν ο χει­ρι­σμός του προ­βλή­μα­τος εκ μέ­ρους της η­γε­σίας του ΠΑ­ΣΟΚ. Εί­ναι προ­φα­νές ό­τι το πο­λι­τι­κό ό­φε­λος για τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ θα ή­ταν πο­λύ ση­μα­ντι­κό, αν η έκ­κλη­σή του προ­κα­λού­σε μια μο­νι­μό­τε­ρη α­να­τρο­πή προ­σα­να­το­λι­σμού συ­νο­λι­κά στο ΠΑ­ΣΟΚ και ό­χι κά­ποιες ευ­και­ρια­κές «α­πο­στα­σίες». Θα ή­ταν μο­νι­μό­τε­ρο ό­φε­λος για την ρι­ζο­σπα­στι­κή α­ρι­στε­ρά, αλ­λά και για την κοι­νω­νία, η ύ­παρ­ξη μιας α­κό­μα α­ντι­μνη­μο­νια­κής δύ­να­μης, στα­θε­ρά προ­σα­να­το­λι­σμέ­νης στη συ­νερ­γα­σία με το σύ­νο­λο της α­ρι­στε­ράς στο χώ­ρο του σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κού κέ­ντρου. Μό­νο που αυ­τό δεν μπο­ρεί να γί­νει με το να αλ­λά­ξει ο Μα­νωλιός βά­ζο­ντας τα ρού­χα του αλ­λιώς. Χρειά­ζε­ται σο­βα­ρή και σε βά­θος συ­ζή­τη­σης γι’ αυ­τό που ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ο­νο­μά­ζει κυ­βέρ­νη­ση της α­ρι­στε­ράς με βα­σι­κό πυ­ρή­να τον ί­διο και στη­ριγ­μέ­νη στην πιο πλα­τιά κοι­νω­νι­κή και πο­λι­τι­κή συ­σπεί­ρω­ση δυ­νά­μεων.
Εί­ναι προ­φα­νές ό­τι υ­πάρ­χουν πρό­σω­πα και πο­λι­τι­κές δυ­νά­μεις στο χώ­ρο του κέ­ντρου, που θα ή­θε­λαν για λό­γους και μό­νο αυ­το­συ­ντή­ρη­σης και πο­λι­τι­κής ε­πι­βίω­σης, να πε­ριο­ρι­στούν σε ε­πι­φα­νεια­κές αλ­λα­γές, σε έ­να πο­λι­τι­κό λί­φτι­γκ, προ­κει­μέ­νου να α­πο­φύ­γουν τώ­ρα τα δύ­σκο­λα – και ύ­στε­ρα βλέ­που­με. Αν ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ διο­λι­σθή­σει για ευ­και­ρια­κούς λό­γους σε μια τέ­τοια λο­γι­κή, τό­τε θα έ­χει δια­πρά­ξει α­τό­πη­μα πο­λύ σο­βα­ρό­τε­ρο α­πό αυ­τό για το ο­ποίο τον κα­τη­γο­ρεί με ά­σφαι­ρα πυ­ρά ο κ. Βε­νι­ζέ­λος.

Μπο­ρεί ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ;

Ένα κόμ­μα της α­ρι­στε­ράς, που κα­τά­φε­ρε με την πο­λι­τι­κή του, το πρό­γραμ­μά του και το α­να­τρε­πτι­κό του ό­ρα­μα να βρε­θεί στη θέ­ση της α­ξιω­μα­τι­κής α­ντι­πο­λί­τευ­σης και να διεκ­δι­κεί ε­πά­ξια την α­νά­δει­ξή του στην κυ­βέρ­νη­ση, θα ό­φει­λε να γνω­ρί­ζει ποια εί­ναι η δύ­να­μή του: εί­ναι η α­να­μέ­τρη­ση με τα δύ­σκο­λα και μο­νι­μό­τε­ρα και ό­χι η προ­σχώ­ρη­ση στις ευ­κο­λίες και τις ευ­και­ρίες. Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ έ­χει τη δυ­να­τό­τη­τα, και οι λαϊκές τά­ξεις μπο­ρούν να του δώ­σουν τη δύ­να­μη, να αλ­λά­ξει ρι­ζι­κά το πο­λι­τι­κό σκη­νι­κό. Το βα­σι­κό βή­μα με την κα­τάρ­ρευ­ση του δι­κομ­μα­τι­κού παι­χνι­διού και την ευ­νοϊκή για την α­ρι­στε­ρά α­να­διά­τα­ξη των πο­λι­τι­κών συ­σχε­τι­σμών έ­γι­νε. Η ε­πιρ­ροή της ρι­ζο­σπα­στι­κής α­ρι­στε­ράς μπο­ρεί τώ­ρα να α­πο­δει­χθεί ι­κα­νή να ε­πη­ρεά­σει α­πο­φα­σι­στι­κά τον προ­σα­να­το­λι­σμό και άλ­λων πο­λι­τι­κών δυ­νά­μεων. Για­τί η πο­λι­τι­κή πε­ρίο­δος που περ­νά­με, θέ­τει σε ό­λους το κρί­σι­μο ε­ρώ­τη­μα: «Με ποιους θα πας και ποιους θ’ α­φή­σεις;»
Διά­φο­ροι πο­λι­τι­κοί και α­να­λυ­τές της ευ­κο­λίας και της ευ­και­ρίας έ­χουν έ­τοι­μη τη λύ­ση: θα κά­νει με­ρι­κά βή­μα­τα προς το «ρε­α­λι­σμό» ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και θα συ­να­ντη­θεί με την «κε­ντρο­α­ρι­στε­ρά». Το στοί­χη­μα, ό­μως, εί­ναι να μπο­ρέ­σει ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ να με­τα­φέ­ρει συ­νο­λι­κά την πο­λι­τι­κή σκη­νή α­ρι­στε­ρά, το ί­διο και τους συ­σχε­τι­σμούς στην κοι­νω­νία. Για πρώ­τη φο­ρά στη με­τα­πο­λε­μι­κή Ελλά­δα μια δύ­να­μη της α­ρι­στε­ράς έ­χει τη δυ­να­τό­τη­τα να το κα­τα­φέ­ρει. Αυ­τή η α­να­μέ­τρη­ση α­ξί­ζει τον κό­πο.

Χ. Γεωρ­γού­λας