Για την απαγόρευση της νεοναζιστικής ελεημοσύνης

Του Δημοσθένη Παπαδάτου-Αναγνωστόπουλου

Όταν το κράτος θέλει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τη Χρυσή Αυγή, μπορεί να το κάνει. Μόνο που χτες το έκανε σε λάθος στιγμή και για λάθος λόγους. Αυτή είναι νομίζω, συνοπτικά, η αποτίμηση όσων συνέβησαν στο Σύνταγμα, με αφορμή τα νεοναζιστικά συσσίτια. Και εξηγούμαι. Λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του στο Δήμο Αθηναίων, ο Γιώργος Καμίνης δήλωνε πόσο τρομερό είναι να είσαι δήμαρχος σε ένα δημοτικό συμβούλιο με τον Πέτρο Κωνσταντίνου της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, από τη μιά, και το Νίκο Μιχαλολιάκο από την άλλη. Η επικίνδυνη εμμονή στη θεωρία των άκρων αναθεωρήθηκε δημόσια μόλις τον περασμένο Οκτώβρη. Ήταν τότε που η Χρυσή Αυγή, αξιοποιώντας την απάθεια της Αστυνομίας, πετύχαινε την ακύρωση θεατρικής παράστασης στο Χυτήριο, και μαζί με αυτήν, την αχρήστευση της δικαστικής απόφασης υπέρ των συντελεστών της. Μόνο τότε, λοιπόν, παρεμβαίνοντας σε εκδήλωση της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, ο δήμαρχος θα παραδεχόταν ότι μέχρι εκείνη τη στιγμή είχε υποτιμήσει το πρόβλημα. Αποφασίζοντας, έστω αργά, να συμβάλει στην αντιμετώπιση του προβλήματος, ο Γιώργος Καμίνης κινητοποίησε χτες Δικαιοσύνη και Αστυνομία, και τελικά πέτυχε τη ματαίωση της ρατσιστικής εκδήλωσης στο Σύνταγμα. Όσα έγιναν χτες λοιπόν, κατέδειξαν ότι, όταν το κράτος θέλει να αντιμετωπίσει τη φασιστική ασυδοσία, το μπορεί. Τι είναι, όμως, αυτό που θέλει; *** Για την απαγόρευση των νεοναζιστικών συσσιτίων, η δημοτική αρχή επικαλέστηκε τρεις λόγους. Ο πρώτος ήταν ο ρατσισμός: «Η Χρυσή Αυγή διάλεξε τις ημέρες κατάνυξης και αγάπης για να κάνει επίδειξη πρόκλησης, με συσσίτια μίσους». Ο δεύτερος ήταν η νομιμότητα: «Δεν έχει ζητηθεί καν άδεια για τη χρήση της Πλατείας Συντάγματος, ως εκ τούτου οποιαδήποτε δραστηριότητα είναι παράνομη». Ο τρίτος, και τελευταίος, ήταν η πολιτική επικοινωνία: «Στέλνουν στην κοινή γνώμη, εγχώρια και διεθνή, [το] εσφαλμένο μήνυμα ότι στην πρωτεύουσα της χώρας επικρατεί μια γενικευμένη κατάσταση εξαθλίωσης». Παράνομα τα ρατσιστικά συσσίτια, αλλά όχι η ρατσιστική βία Όσον αφορά το πρώτο, τον επιβεβλημένο δηλαδή περιορισμό του ζωτικού χώρου των φασιστών, από το 2010, οπότε και μπήκαν στο δημοτικό Συμβούλιο της πρωτεύουσας, οι προκλήσεις τους υπήρξαν εκατοντάδες, πολύ σοβαρότερες και πολύ πιο βίαιες: Άγιος Παντελεήμονας, πογκρόμ στη Βαρβάκειο, επιδρομές στο Πεδίον του Άρεως, επιθέσεις σε καταλήψεις και εκλογικά περίπτερα, μηχανοκίνητες τρομο-πορείες, εμπρησμοί σε αυτοσχέδια τζαμιά. Σε καμιά από τις περιπτώσεις αυτές η δημοτική Αρχή δεν έδειξε τα ίδια αντανακλαστικά, μολονότι σε όλες υπήρξαν παρανομίες, σε όλες απειλήθηκαν ζωές και μολονότι, σε κάποιες από τις περιπτώσεις αυτές, ζωές αφαιρέθηκαν. Όλως παραδόξως, σε όλες τις προαναφερθείσες περιπτώσεις, η ρατσιστική βία ιεραρχήθηκε ως λιγότερο σημαντική από την επικοινωνιακή νεοναζιστική ελεημοσύνη. Και όλως παραδόξως, η διαχρονική κυβερνητική συνταγή αστυνόμευση, όχι κοινωνική αλληλεγγύη, που υποστήριξε χωρίς αντιρρήσεις ο δήμαρχος για το κέντρο της Αθήνας, εξαιρούσε συστηματικά την εγκληματική δράση της ακροδεξιάς. Η πλατεία Συντάγματος ως άβατο Θα αντιτείνει κανείς εδώ ότι η σύγκριση με τα μέχρι πρότινος (μη) πεπραγμένα της δημοτικής αρχής δεν εξηγεί οποιαδήποτε στάση απέναντι στα χτεσινά. Και σωστά. Ας πάμε λοιπόν στον δεύτερο λόγο της απαγόρευσης, την παράκαμψη δηλαδή της νόμιμης διαδικασίας. Ως προς αυτήν, το χτεσινό ρεπορτάζ των Νέων (2.5.2013) είναι διαφωτιστικό: «Αποτελεί πλέον επιλογή της δημοτικής αρχής», διαβάζουμε, «να μην επιτρέπει τη διοργάνωση υπαίθριων εκδηλώσεων διανομής τροφίμων ή άλλων αγαθών, ακόμη και εάν υπάρξει αίτημα από κάποιον συνεταιρισμό». Ανθρωπιστική κρίση: κοινωνικό ή επικοινωνιακό πρόβλημα; Το ζήτημα, λοπόν, δεν είναι η απαγόρευση των παράνομων εκδηλώσεων μίσους εν μέσω Πάσχα, και δη στην πιο κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας. Μ΄ αυτήν έχει πρόβλημα μόνο ο Φαήλος Κρανιδιώτης. Το ζήτημα είναι η αξίωση του δημάρχου να απαγορεύεται στην πλατεία Συντάγματος οτιδήποτε (και οποτεδήποτε) δίνει το λάθος μήνυμα. Το μείζον, δηλαδή, είναι ο τρίτος λόγος, που επικαλέστηκε ο δήμαρχος: το «ποιος κυβερνάει αυτήν την πόλη», και κατά συνέπεια, η χρήση της νομιμότητας ad hoc, ως πολιτικού και επικοινωνιακού εργαλείου. Είναι, λοιπόν, άλλο πράγμα να έχεις αποφασίσει να βάλεις εμπόδιο στην εξάπλωση του νεοναζισμού - κι εδώ ο Καμίνης θα μπορούσε να πιστωθεί τη χτεσινή πρωτοβουλία. Kαι είναι εντελώς άλλο, με πρόσχημα τον αντιναζισμό και την πάταξη της ανομίας, να θέλεις να δημιουργήσεις μια Αθήνα-Pleasantville: μια ειδυλλιακή πόλη που δεν υπάρχει, αλλά που μπορεί να υπάρξει, αν καταχωνιάσεις και διώξεις από το προσκήνιο το πρόβλημα, κι αν στο όνομα του νόμου και της τάξης τσουβαλιάσεις αδίκους (όπως έγινε στο  Σύνταγμα χτες), δικαίους (όπως συνέβη προχτές) και πεινασμένους (όπως συμβαίνει κάθε μέρα). Δείγμα γραφής Δείγμα γραφής προς αυτή την κατεύθυνση έχει δώσει ήδη ο Γιώργος Καμίνης. Δεν είναι μόνο η μέχρι χτες ολιγωρία της δημοτικής αρχής απέναντι στους φασίστες. Είναι η «αισθητική επέμβαση» στην πλατεία Συντάγματος για να φύγουν οι Αγανακτισμένοι, τον Αύγουστο του 2011. Είναι, τον Δεκέμβρη της ίδιας χρονιάς, το ξήλωμα των πάγκων όπου κοιμούνταν οι άστεγοι, για να μη σοκάρονται οι καταναλωτές των Χριστουγέννων, αλλά και το σχέδιο περιστολής των διαδηλώσεων στο Κέντρο. Είναι η εκδίωξη των Ρομά από τον Βοτανικό, η στήριξη του αντιμεταναστευτικού «Ξένιου Δία» (που κατήγγειλαν η Διεθνής Αμνηστία και ο Μούιζνιεκς) και η σιωπή για την «Επιχείρηση Θέτις» κατά των τοξικοεξαρτημένων. Είναι το προ μηνών κλείσιμο της «ανομικής» Αγοράς της Κυψέλης, που υπερασπίστηκαν ακόμα και κεντρώοι διανοούμενοι όπως ο Θανάσης Χειμωνάς, και η μόλις προ ημερών εκδίωξη των αστέγων από το κέντρο της Αθήνας, με τη συνδρομή της Αστυνομίας. Είναι γι΄ αυτό το δείγμα γραφής, και για άλλους ακόμα λόγους που, άνθρωποι της Αριστεράς, οι οποίοι συνέβαλαν στη νίκη Καμίνη επί του Νικήτα Κακλαμάνη το 2010, έσπευσαν το φθινόπωρο του 2011 να καταθέσουν δημόσια την αυτοκριτική τους. Κοινή δράση ή Να μην ξέρει η (ακρο)δεξιά σου τι ποιεί η αριστερά σου Σωστά, λοιπόν, ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει τη διάκριση ανάμεσα σε ένα σχέδιο αντιμετώπισης της φασιστικής απειλής και την επικοινωνιακή, ευκαιριακή επίκλησή του. Αν ο Γιώργος Καμίνης έχει στα σοβαρά κατά νου ένα τέτοιο σχέδιο, είναι σαφώς θετικό. Όμως, ένα τέτοιο σχέδιο δεν μπορεί να το φέρει σε πέρας το πολιτικό Κέντρο που η δημοτική αρχή εκπροσωπεί. Απαξιωμένο, πολιτικά και ηθικά, υπεύθυνο για την ισοοπέδωση της κοινωνίας διά των Μνημονίων, επίμονο στη θεωρία των άκρων, και προκλητικά αδιάφορο για την άλωση των κρατικών μηχανισμών από τη Χρυσή Αυγή, το πολιτικό προσωπικό του Κέντρου έχει δείξει ότι δεν κάνει λάθη: έχει σκοπιμότητες, με ύψιστη μεταξύ αυτών την αυτοσυντήρησή του. Δεν γίνεται με το αριστερό χέρι να αντιπαρατίθεσαι με τη Χρυσή Αυγή, και με το δεξί να κυνηγάς ή να αφήνεις απροστάτευτες τις κοινωνικές ομάδες-στόχους που αυτή αντιμετωπίζει βίαια ή πείθει πολιτικά. Δεν γίνεται να μη σου περνάει καν απ΄ το μυαλό πως, το κοινωνικό έδαφος για την ενίσχυση της Χρυσής Αυγής, είναι αδύνατο να το αφαιρέσουν οι πολιτικές που εξαφανίζουν την κοινωνική πρόνοια και δημιουργούν στρατιές εξαθλιωμένων, οικονομικά και ιδεολογικά, ανθρώπων - ζωών γυμνών, αναλώσιμων και εξαρτημένων από συσσίτια που τις εξευτελίζουν.