Του Άγγελου Μανταδάκη
Σε όλες ανεξαιρέτως τις μετρήσεις των τάσεων του
εκλογικού σώματος τα τελευταία δύο χρόνια, δύο στοιχεία επιμένουν
εντυπωσιακά: το πολύ χαμηλό αθροιστικά ποσοστό στην εκλογική προτίμηση
των ψηφοφόρων στα δύο κόμματα που κυβέρνησαν μονοκομματικά και
συγκυβερνούν σήμερα και τη σταθερά ανοδική πορεία της εκλογικής
προτίμησης στις δυνάμεις της αριστεράς.
Το σχεδόν ανέφικτο της αυτοδυναμίας, παρά την πριμοδότηση του πρώτου σε ψήφους κόμματος με το «μπόνους» Παυλόπουλου, δηλαδή τις πενήντα έδρες, και η δυνατότητα της αριστεράς -κάτω από ορισμένες ουκ άνευ προϋποθέσεις- να διαδραματίσει καθοριστικό και ηγεμονικό ρόλο στις εξελίξεις, είναι τα βασικά συμπεράσματα των μετρήσεων.
Ενεργοποιούνται έτσι σενάρια αλλαγής του εκλογικού νόμου σε τέτοια κατεύθυνση ώστε να εξασφαλίζει αυτοδυναμία με πολύ χαμηλά ποσοστά για το πρώτο κόμμα, να εξουδετερώνει φυγόκεντρες δυνάμεις στο ΠΑΣΟΚ κατά κύριο λόγο που βυθίζεται σε μεγάλη κρίση -ίσως τη μεγαλύτερη στην ιστορία του- αλλά και στη Νέα Δημοκρατία.
Το πολιτικό σύστημα ζητάει ανάσες, σαν τον πυγμάχο μετά από ένα συνεχές σφυροκόπημα από τον αντίπαλό του. Η ψήφιση, επομένως, ενός εκλογικού νόμου που θα προσφέρει αυτοδυναμία στον «πρώτο» ακόμα και με το 28,5 % (!) και θα εξαναγκάζει σε τεχνητή συνοχή τα λεγόμενα μεγάλα κόμματα, «θάβοντας» την αριστερά, προκαλεί πειρασμό στην πολιτική ελίτ του τόπου.
Πρόκειται για το αποκαλούμενο γερμανικό σύστημα. Στην πραγματικότητα δεν είναι το γερμανικό, αφού το τελευταίο είναι απλή αναλογική για όσα κόμματα υπερβούν το όριο και εισέλθουν στην γερμανική Βουλή. Αυτό που παραδόθηκε στον νέο υπουργό Εσωτερικών κ. Γιαννίτση είναι ένα σχέδιο σκληρού πλειοψηφικού συστήματος, πάνω στο οποίο θα επιδιωχθεί η συναίνεση των δύο βασικών κυβερνητικών εταίρων. Η υπερψήφισή του και από τους δύο αποτελεί προϋπόθεση για να ισχύσει από τις επικείμενες εκλογές.
Ο βασικός του κορμός είναι η διαίρεση της χώρας σε 180 ή 200 μονοεδρικές περιφέρειες όπου η εκλογή των βουλευτών θα ακολουθεί το πλειοψηφικό. Με τον τρόπο αυτό θα είναι αδύνατο ή πολύ σπάνιο το ενδεχόμενο να κερδίσει έδρα οποιοδήποτε κόμμα πλην ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. (αν διατηρηθούν ως ενιαία κόμματα ώς τις εκλογές). Το πρώτο σε ψήφους κόμμα στην περιφέρεια κερδίζει την μοναδική έδρα.
Έτσι η αριστερά θα διεκδικήσει την όποια κοινοβουλευτική της δύναμη από την περιορισμένη δεξαμενή των 120 ή 100 εδρών που θα αντιστοιχούν στην Επικράτεια ή σε κάποιες πολυεδρικές περιφέρειες.
Το παράδειγμα που ακολουθεί βασίζεται στο τελευταίο γκάλοπ της PUBLIC ISSUE (Νοέμβρης 2011).
Πίνακας 1
*με την υπόθεση -πιθανότερη- ότι δεν θα έχουν βουλευτική έδρα στις μονοεδρικές
** με την υπόθεση ότι διατηρείται το όριο εισόδου στο 3%.
Ο πίνακας 1 αποτυπώνει την πραγματική πρόθεση του σχεδιαζόμενου εκλογικού νόμου. Το αθροιστικό 48% Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ τούς αποδίδει με τον νόμο Παυλόπουλου 183 έδρες (άρα χωρίς αυτοδυναμία), με τη μία εκδοχή του «γερμανικού» θα τους αποδώσει 244 έδρες, ενώ με την άλλη 253!
Αν η Ν.Δ. είναι πρώτη με το ισχνό 28,5% θα κερδίσει 38 έδρες από το ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Η διαφορά των δέκα περίπου μονάδων ανάμεσα στα δύο πρώτα κόμματα, μεταφράζεται σε μεγάλη πλειοψηφία του πρώτου και στις μονοεδρικές (120 στις 180), άρα θα διεκδικήσει με πολλές πιθανότητες την αυτοδυναμία!! Αν η Ν.Δ. επομένως ανεβάσει το ποσοστό της στο 30%, η αυτοδυναμία φαίνεται σίγουρη. Η καλπονοθεία σε όλο της το μεγαλείο και τώρα πια στο όνομα της «εθνικής σωτηρίας» (πιν 2).
ΠΙΝΑΚΑΣ 2
Η απάντηση της αριστεράς οφείλει να είναι άμεση και αποφασιστική. Εκλογές με απλή αναλογική είναι το πρώτο. Αλλά η πιο καταλυτική κίνηση που δεν θα ακυρώσει απλά, αλλά θα μετατρέψει σε μπούμερανγκ την προσπάθεια να επιβληθεί ένα τέτοιο εκλογικό σύστημα θα είναι η συγκρότηση του μεγάλου συνασπισμού εξουσίας των αντιμνημονιακών δυνάμεων της αριστεράς.
Σε όλες ανεξαιρέτως τις μετρήσεις των τάσεων του
εκλογικού σώματος τα τελευταία δύο χρόνια, δύο στοιχεία επιμένουν
εντυπωσιακά: το πολύ χαμηλό αθροιστικά ποσοστό στην εκλογική προτίμηση
των ψηφοφόρων στα δύο κόμματα που κυβέρνησαν μονοκομματικά και
συγκυβερνούν σήμερα και τη σταθερά ανοδική πορεία της εκλογικής
προτίμησης στις δυνάμεις της αριστεράς.Το σχεδόν ανέφικτο της αυτοδυναμίας, παρά την πριμοδότηση του πρώτου σε ψήφους κόμματος με το «μπόνους» Παυλόπουλου, δηλαδή τις πενήντα έδρες, και η δυνατότητα της αριστεράς -κάτω από ορισμένες ουκ άνευ προϋποθέσεις- να διαδραματίσει καθοριστικό και ηγεμονικό ρόλο στις εξελίξεις, είναι τα βασικά συμπεράσματα των μετρήσεων.
Ενεργοποιούνται έτσι σενάρια αλλαγής του εκλογικού νόμου σε τέτοια κατεύθυνση ώστε να εξασφαλίζει αυτοδυναμία με πολύ χαμηλά ποσοστά για το πρώτο κόμμα, να εξουδετερώνει φυγόκεντρες δυνάμεις στο ΠΑΣΟΚ κατά κύριο λόγο που βυθίζεται σε μεγάλη κρίση -ίσως τη μεγαλύτερη στην ιστορία του- αλλά και στη Νέα Δημοκρατία.
Το πολιτικό σύστημα ζητάει ανάσες, σαν τον πυγμάχο μετά από ένα συνεχές σφυροκόπημα από τον αντίπαλό του. Η ψήφιση, επομένως, ενός εκλογικού νόμου που θα προσφέρει αυτοδυναμία στον «πρώτο» ακόμα και με το 28,5 % (!) και θα εξαναγκάζει σε τεχνητή συνοχή τα λεγόμενα μεγάλα κόμματα, «θάβοντας» την αριστερά, προκαλεί πειρασμό στην πολιτική ελίτ του τόπου.
Πρόκειται για το αποκαλούμενο γερμανικό σύστημα. Στην πραγματικότητα δεν είναι το γερμανικό, αφού το τελευταίο είναι απλή αναλογική για όσα κόμματα υπερβούν το όριο και εισέλθουν στην γερμανική Βουλή. Αυτό που παραδόθηκε στον νέο υπουργό Εσωτερικών κ. Γιαννίτση είναι ένα σχέδιο σκληρού πλειοψηφικού συστήματος, πάνω στο οποίο θα επιδιωχθεί η συναίνεση των δύο βασικών κυβερνητικών εταίρων. Η υπερψήφισή του και από τους δύο αποτελεί προϋπόθεση για να ισχύσει από τις επικείμενες εκλογές.
Ο βασικός του κορμός είναι η διαίρεση της χώρας σε 180 ή 200 μονοεδρικές περιφέρειες όπου η εκλογή των βουλευτών θα ακολουθεί το πλειοψηφικό. Με τον τρόπο αυτό θα είναι αδύνατο ή πολύ σπάνιο το ενδεχόμενο να κερδίσει έδρα οποιοδήποτε κόμμα πλην ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. (αν διατηρηθούν ως ενιαία κόμματα ώς τις εκλογές). Το πρώτο σε ψήφους κόμμα στην περιφέρεια κερδίζει την μοναδική έδρα.
Έτσι η αριστερά θα διεκδικήσει την όποια κοινοβουλευτική της δύναμη από την περιορισμένη δεξαμενή των 120 ή 100 εδρών που θα αντιστοιχούν στην Επικράτεια ή σε κάποιες πολυεδρικές περιφέρειες.
Το παράδειγμα που ακολουθεί βασίζεται στο τελευταίο γκάλοπ της PUBLIC ISSUE (Νοέμβρης 2011).
| ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΨΗΦΟΥ** |
ΕΔΡΕΣ με Νόμο ΠΑΥΛ/ΛΟΥ |
ΕΔΡΕΣ ΜΕ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΚΟ ΣΕ 200 ΜΟΝΟΕΔΡΙΚΕΣ | ΕΔΡΕΣ ΜΕ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΚΟ ΣΕ 180 ΜΟΝΟΕΔΡΙΚΕΣ | ΕΔΡΕΣ ΜΕ ΑΠΛΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ |
|
| ΝΔ ΠΑΣΟΚ ΑΘΡΟΙΣΜΑ |
28,5% 19,5% 48% |
129 54 183 |
253 |
244 | 86 59 |
| ΣΥΡΙΖΑ ΚΚΕ ΔΗΜΑΡ ΟΙΚΟΛ ΑΘΡΟΙΣΜΑ |
12% 11% 7,5% 3,5% 44% |
33 30 21 10 94 |
13 12 8 4 37* |
16 14 9 5 44* |
36 33 23 11 |
| ΛΑΟΣ | 8,5% | 23 | 10* | 12* | 26 |
*με την υπόθεση -πιθανότερη- ότι δεν θα έχουν βουλευτική έδρα στις μονοεδρικές
** με την υπόθεση ότι διατηρείται το όριο εισόδου στο 3%.
Ο πίνακας 1 αποτυπώνει την πραγματική πρόθεση του σχεδιαζόμενου εκλογικού νόμου. Το αθροιστικό 48% Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ τούς αποδίδει με τον νόμο Παυλόπουλου 183 έδρες (άρα χωρίς αυτοδυναμία), με τη μία εκδοχή του «γερμανικού» θα τους αποδώσει 244 έδρες, ενώ με την άλλη 253!
Αν η Ν.Δ. είναι πρώτη με το ισχνό 28,5% θα κερδίσει 38 έδρες από το ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Η διαφορά των δέκα περίπου μονάδων ανάμεσα στα δύο πρώτα κόμματα, μεταφράζεται σε μεγάλη πλειοψηφία του πρώτου και στις μονοεδρικές (120 στις 180), άρα θα διεκδικήσει με πολλές πιθανότητες την αυτοδυναμία!! Αν η Ν.Δ. επομένως ανεβάσει το ποσοστό της στο 30%, η αυτοδυναμία φαίνεται σίγουρη. Η καλπονοθεία σε όλο της το μεγαλείο και τώρα πια στο όνομα της «εθνικής σωτηρίας» (πιν 2).
ΠΙΝΑΚΑΣ 2
| Ποσοστό πρώτου κόμματος | Έδρες επικρατείας (σύνολο 120) |
Έδρες μονοεδρικών (σύνολο 180) |
Σύνολο |
| 28,5% | 38 | 120 | 158 |
| 30% | 40 | 120 | 160 |
| 33% | 44 | 120 | 164 |
Η απάντηση της αριστεράς οφείλει να είναι άμεση και αποφασιστική. Εκλογές με απλή αναλογική είναι το πρώτο. Αλλά η πιο καταλυτική κίνηση που δεν θα ακυρώσει απλά, αλλά θα μετατρέψει σε μπούμερανγκ την προσπάθεια να επιβληθεί ένα τέτοιο εκλογικό σύστημα θα είναι η συγκρότηση του μεγάλου συνασπισμού εξουσίας των αντιμνημονιακών δυνάμεων της αριστεράς.
