Με ένα δυνατό ρήμα και με έναν ακόμα ισχυρότερο πρώτο πληθυντικό, το
ισπανικό κόμμα «Podemos» (=Μπορούμε) κατάφερε να κάνει την έκπληξη στις
ευρωεκλογές στην Ισπανία.Σχεδόν από το πουθενά. Συστάθηκε τρεις μόνο μήνες πριν από τις ευρωεκλογές και υποστήριζε αρχικά την έξοδο από το ευρώ, άποψη που ωστόσο τις παραμονές των εκλογών υπέστη μια «στρογγυλοποίηση» («η έξοδος από το ευρώ αποτελεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας» - δήλωση του αρχηγού τους). Επικεφαλής του είναι ένας καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, ο 35χρονος Πάμπλο Ιγκλέσιας, ο οποίος ξεκίνησε την πολιτική του σταδιοδρομία σε ηλικία 14 ετών στην Κομμουνιστική Νεολαία, σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και έχει λάβει μέρος σε πολλά παγκόσμια κινήματα κατά της παγκοσμιοποίησης.
Ο Πάμπλο Ιγκλέσιας κατάφερε με μια οικονομική προεκλογική καμπάνια, που βασίστηκε κυρίως στη διαδικτυακή χρηματοδότηση (crowdfunding), να λάβει ένα αξιοπρεπέστατο 9,7% και να εκλέξει 5 ευρωβουλευτές. Παράλληλα, η ανάδειξή του σε τέταρτη πολιτική δύναμη στην Ισπανία, και ιδίως όταν τα δύο παραδοσιακά κόμματα έχουν χάσει μεγάλο ποσοστό της δύναμής τους, το καθιστά μία από τις πολιτικές δυνάμεις που αναμένεται να παίξουν σημαντικό ρόλο στο μέλλον, ακόμα και να ηγηθεί ενός ευρύτερου κεντροαριστερού συνασπισμού, αν καταφέρει κάποια στιγμή να κεφαλαιοποιήσει την ήδη καταγεγραμμένη δυσαρέσκεια για το «νέο PSOE». Σε έναν τέτοιο συνασπισμό θα μπορούσαν να συμμετάσχουν δυνάμεις της Αριστεράς (η Ενωμένη Αριστερά IU και το σοσιαλιστικό κόμμα), ακόμα και το φιλελεύθερο UPyD - το τελευταίο κυρίως λόγω της πλήρους απόστασης που έχει λάβει από το Λαϊκό Κόμμα.
Οσον αφορά τυχόν ιδεολογικούς προσανατολισμούς του κόμματος, ο Ινίχο Ερεχόν, ο 30χρονος διδάκτωρ στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης και υπεύθυνος για την προεκλογική εκστρατεία του κόμματος, δήλωνε πως... «γεννηθήκαμε πρακτικά στο δρόμο». Περίπου το ίδιο ισχυρίστηκε και ο ίδιος ο Ιγκλέσιας, ο οποίος αναφέρθηκε και στο κίνημα 15-Μ, αλλά σύντομα διόρθωσε τη δήλωσή του, παίρνοντας κάποιες αποστάσεις από το κίνημα των Αγανακτισμένων, το οποίο, στην πραγματικότητα, κατάφερε να κατεβάσει στους δρόμους χιλιάδες Ισπανούς ως ένα α-κομματικό κίνημα, ένα κίνημα κατά των κομματικών σχηματισμών, τουλάχιστον με την παραδοσιακή τους μορφή.
Στην πραγματικότητα, το κίνημα των Αγανακτισμένων «επικαλέστηκαν» τρόπον τινά δύο νεοσύστατοι κομματικοί σχηματισμοί στην Ισπανία, το Κόμμα Χ (που τάχθηκε κυρίως υπέρ της πάταξης της διαφθοράς, βάζοντας μάλιστα επικεφαλής στο ψηφοδέλτιό του τον Ερβέ Φαλτσιάνι, τον άνθρωπο που στην ουσία αποκάλυψε τις... «λίστες Λαγκάρντ») και το «Podemos».
Και τα δύο υπερασπίστηκαν έναν συλλογικό, ομαδικό τρόπο κομματικής οργάνωσης με έναν μάλλον ασαφή τρόπο και επικέντρωσαν την καμπάνια τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Κάποιοι πολιτικοί αναλυτές στην Ισπανία χαρακτήρισαν το «Podemos» ως ένα κόμμα λαϊκιστικό. Αλλοι επίσης αποδίδουν την εκλογική του νίκη στο ότι ο αρχηγός του αποτελεί δημοφιλή τηλεοπτική «περσόνα» στην Ισπανία. Οπως και να έχει, η ανάδειξή του σε τέταρτη δύναμη σε ένα πολιτικό τοπίο όπου ο δικομματισμός υπέστη σημαντική ήττα, του επιτρέπει άνετα να οραματίζεται το ρόλο τουλάχιστον του ρυθμιστή στο μέλλον.
TV και ευρωβουλευτές
Η 25η Απριλίου του 2013 ήταν μια σημαντική μέρα για τον αρχηγό του «Podemos», Πάμπλο Ιγκλέσιας· ήταν η μέρα που τον κάλεσαν να παραστεί σε ένα τηλεοπτικό πάνελ σε μια εκπομπή του συντηρητικού τηλεοπτικού καναλιού «Intereconomia». Ηταν αρκετό. Από εκεί κι έπειτα όλες οι πολιτικές εκπομπές των μεγάλων τηλεοπτικών καναλιών ήθελαν πάση θυσία να έχουν τον «κόκκινο» Ιγκλέσιας ως καλεσμένο και σχολιαστή στο πάνελ τους. Η τηλεοπτική ωστόσο πορεία του Πάμπλο Ιγκλέσιας (που μάλιστα συνιστά ένα σημαντικό λόγο για τον οποίο ο Ιγλέσιας αντιμετωπίζεται με εξαιρετική επιφύλαξη από σημαντικό κομμάτι της νεολαίας) είχε ξεκινήσει πολύ πιο πριν, καθώς για κάποια χρόνια εμφανιζόταν ως σχολιαστής και παρουσιαστής σε πολιτικές εκπομπές σε κανάλια χαμηλής τηλεθέασης.
Ο ίδιος ο Πάμπλο Ιγκλέσιας δεν βρίσκει τίποτα μεμπτό στην τηλεόραση. «Στα τηλεοπτικά πάνελ συζητιούνται θέματα πολύ πιο σημαντικά σε σχέση με το Κοινοβούλιο» δηλώνει, ενώ επίσης εκτιμά ότι η κρίση έχει κάνει τον κόσμο να ενδιαφέρεται περισσότερο για την πολιτική.
Η δύναμη του τηλεοπτικού λόγου δεν έφερε αποτελέσματα μόνο στην Ισπανία, αλλά και στην Πορτογαλία, όπου και εκεί η έκπληξη των ευρωεκλογών προήλθε από το κόμμα της Γης, που ιδρύθηκε το 1993 με συντηρητική και οικολογική κατεύθυνση, αλλά κατάφερε να αποκτήσει ένα 7,2% στις τελευταίες ευρωεκλογές χάρη στον επικεφαλής του ψηφοδελτίου του, τον Αντόνιο Μαρίνιο ε Πίντου. Ο 63χρονος δημοσιογράφος-δικηγόρος αλλά κυρίως πασίγνωστος τηλεοπτικός σχολιαστής που άναψε πολλές φορές «φωτιές» στα τηλεοπτικά πάνελ, ευελπιστεί, με την εκλογή του, να φέρει την Ευρώπη στο δρόμο της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης των λαών.
(Πηγές: La Vanguordia, El Pais, Publico.pt, BBC News)
