Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα προβεί σε καμία μονομερή ενέργεια που θα αλλάζει τις
σχέσεις Κράτους-Εκκλησίας, λέει η υποψήφια περιφερειάρχης Αττικής με το
ΣΥΡΙΖΑ, Ρένα Δούρου, σε μεγάλη συνέντευξή της στην ιστοσελίδα
agioritikovima.gr, που πρόσκειται στο Άγιον Όρος.
Κατά τη συνέντευξη αυτή, η Ρένα Δούρου μάλιστα, αναγνωρίζει πως οι δράσεις της Εκκκλησίας συγκλίνουν με εκείνες του ΣΥΡΙΖΑ, πως η Αθωνική πολιτεία ανά τους αιώνες έχει «αναντικατάστατη προσφορά», αλλά και πως η στήριξη από το κράτος και την ΕΕ πρέπει να είναι αποδεκτές από την Ιερά Επιστασία του Αθωνα.
Η κ. Δούρου παραχωρεί μια μεγάλη συνέντευξη, μακριά από το σύνηθες, έντονο ύφος που χαρακτηρίζει τις παρουσίες της, μιλά για το Άγιον Όρος, ως «χώρος απόλυτης γαλήνης», που «δέχεται στους κόλπους του κάθε προσκυνητή» και άρα αποτελεί «μήνυμα ελπίδας». Αναγνωρίζοντας το διαχρονικό ρόλο του, τονίζει πως πρέπει να έχει παρουσία και «στα της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας» και μάλιστα δηλώνει πως ως γυναίκα θα ήθελε να μπορεί να επισκεφθεί την Αθωνική Πολιτεία: «Ζηλεύω και το καταπολεμώ ως οφείλω».
Η υποψήφια του ΣΥΡΙΖΑ πάντως, δεν έχασε την αφορμή να επιτεθεί στον κ. Σαμαρά κατηγορώντας τον πως κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Άγιον Όρος, υποσχέθηκε να λύσει άμεσα όλα τα προβλήματα.
Αναλυτικά η συνέντευξη της κ. Δούρου στο ''Αγιορείτικο Βήμα''
-κα Δούρου, μέσα σε αυτή τη γενική κρίση που ζούμε το Άγιον Όρος πιστεύετε ότι θα μπορούσε να φέρει ένα μήνυμα ελπίδας;
Κύριε Θεοχάρη το Άγιον Όρος, χώρος απόλυτης γαλήνης, μακριά από τις πιεστικές ανάγκες ή τα ανούσια της καθημερινότητας αποτελεί το κατεξοχήν πνευματικό περιβάλλον που ευνοεί την περισυλλογή, την βαθιά αυτοκριτική, μια αποστασιοποιημένη στάθμιση των πραγμάτων. Δέχεται στους κόλπους του κάθε προσκυνητή με πολύ απλότητα αφήνοντας κατά μέρος τις αμαρτίες, τα λάθη και τα ανθρώπινα πάθη. Η ελπίδα όμως δεν αποτελεί μια αυτοματοποιημένη κατάσταση. Πηγάζει από την εσωτερική ισορροπία, από την πνευματική εγρήγορση… κυρίως από τη δοκιμασία. Ο,τιδήποτε συμβάλλει σε αυτά, συνιστά πηγή ελπίδας και πίστης στον άνθρωπο και τις δυνατότητές του.
-Τι σημαίνει για εσάς το Αγιο Ορος και πως σκέπτεστε να το στηρίξετε όταν ο ΣΥΡΙΖΑ αναλάβει τα ηνία της χώρας;
Η καλύτερη και αμεσότερη πηγή πληροφόρησής μου για το Όρος είναι οι συζητήσεις με ανθρώπους που το επισκέπτονται, αλλά και υπηρετούν στην ευλογημένη αυτή περιοχή του κόσμου. Φρονώ ότι αποτελεί ένα σταθερό σημείο πνευματικής αναφοράς για κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο, υπό την έννοια ότι σε φέρνει αντιμέτωπο - και συνάμα σε καθοδηγεί - με τα πάγια υπαρξιακά ερωτήματα που μας έχουν απασχολήσει από αρχαιοτάτων χρόνων σχετικά με τη φύση του ανθρώπου, το σκοπό της ζωής, το θάνατο… Και αυτή η προσφορά του Όρους είναι αναντικατάστατη.
Το Όρος αποτελεί εξάλλου από μόνο του, από την ιστορία του, από τις πνευματικές του καταβολές, έναν βράχο αντίστασης στις χίμαιρες. Το άρθρο 105 του Συντάγματος ορίζει επακριβώς τα της διοίκησης και της λειτουργίας του. Δεν έχει ανάγκη κανενός είδους εξωτερικής παρέμβασης. Φρονώ ότι έχει ωστόσο ανάγκη στήριξης και μάλιστα ουσιαστικής στον παγκόσμιο ρόλο που έχει και δυστυχώς το «ξεχνάνε» αρκετές φορές. Εκείνο που είναι σημαντικό για τον ΣΥΡΙΖΑ, και θα επιχειρήσει να διασφαλίσει, είναι να υπάρχει το περιβάλλον που θα επιτρέπει στο Άγιο Όρος να συνεχίσει να παίζει τον ρόλο του, με ηρεμία και προσήλωση στα της ψυχής, στα του πνεύματος, στα του ανθρώπου. Χωρίς πρόθεση πρόκλησης τολμώ να προσθέσω στα τελευταία: στα της εξωτερικής πολιτικής της πατρίδας μας.
-Έχουμε ακούσει ότι κάποιος συγγενής σας έζησε στο Άγιον Όρος. Είναι αλήθεια; Πώς αισθάνεστε ως γυναίκα που δεν έχετε την δυνατότητα να επισκεφθείτε αυτόν τον Ιερό τόπο;
Για λόγους αρχής, θα προτιμούσα να μην θέσω σε κοινή θέα μία πτυχή της οικογενειακής μας ιστορίας, υπαρκτής αλλά προσωπικής. Άλλωστε, έτσι αντιλαμβάνομαι το ελάχιστο χρέος μου απέναντι σε μια επιλογή ζωής που με γεμίζει με αισθήματα δέους και συγκίνησης. Σε ό,τι αφορά στο δεύτερο σκέλος του ερωτήματός σας, θέλω να είμαι επίσης απόλυτα ειλικρινής: ζηλεύω και το καταπολεμώ ως οφείλω.
Με ψυχραιμία αντιλαμβάνομαι ότι ο,τιδήποτε συνιστά το μεγαλειώδες της μακραίωνης παράδοσης του Άγιου Όρους ενέχει και την απαγόρευση της εισόδου των γυναικών εκεί που τιμάται η Παναγία. Ορθολογικά παρουσιάζεται ως αντίφαση, αλλά είναι μια σπουδαία συζήτηση θεολογική που το περιορισμένο της συνέντευξης θα την αδικήσει. Ωστόσο, η παρηγορία έρχεται από το γυναικείο μοναστήρι της Ορμύλιας, αυτής της «πύλης του Άθω». Έτσι ώστε να μην στερείται ο μισός πληθυσμός, οι γυναίκες, αυτή την πάνω από όλα πνευματική εμπειρία, την οποία γεύονται, ανεξαιρέτως, όλοι οι άνδρες.
-Μία εικόνα εγκατάλειψης αντικρύζει κανείς στο Άγιο Όρος. Η πολιτεία αδιαφορεί. Δεν υπάρχουν δρόμοι, είναι αγροτικοί και είναι της δεκαετίας του' 50 . Επίσης, η Πολιτεία έχει αρνηθεί επανειλημμένως να εγκρίνει προγράμματα του κημειλιακού πλούτου 100 χρόνων με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πρόσβαση στους επιστήμονες και στις γυναίκες ποο δεν έχουν πρόσβαση στο Όρος . Εσείς τι θα κάνετε;
Καταρχάς δεν θα υποσχεθούμε την άμεση επίλυσή τους, όπως έπραξε κατά την πρόσφατη επίσκεψή του, ο κύριος Σαμαράς. Όχι γιατί δεν θεωρούμε αναγκαίο τον εκσυγχρονισμό των υποδομών αλλά από σεβασμό στην αθωνική πολιτεία. Γνωρίζουμε, άλλωστε, ως πολίτες τη γραφειοκρατία του κρατικού μηχανισμού και τους βραδύτατους ρυθμούς με τους οποίους κινείται. Θεωρούμε πως ό,τι έχει να κάνει με το Άγιο Όρος πρέπει να αντιμετωπίζεται με τη δέουσα σοβαρότητα, το σεβασμό στους θεσμούς που το διέπουν, με πρωταρχικό στόχο τη διευκόλυνση του έργου του.
Για παράδειγμα στους δρόμους που αναφέρεστε, να δούμε ενδελεχώς ποιες αρχιτεκτονικές ή άλλες μελέτες υποδεικνύουν την ελάχιστη αλλοίωση του μοναδικού στην χώρα μας οικοσυστήματος συνδυάζοντας παράλληλα την επίτευξη των απαραίτητων λειτουργιών. Την επίτευξη αυτού του σκοπού εξυπηρετούν αρχιτεκτονικά σχέδια που σέβονται προτάσεις προερχόμενες από την Ιερά Επιστασία. Μία σκέψη προς την εξεύρεση των απαραίτητων πόρων, μέσα σε ένα ρεαλιστικό και όχι ψηφοθηρικό πλαίσιο, είναι η πλήρης εκμετάλλευση ευρωπαϊκών προγραμμάτων σχετικά με τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και την παγκόσμια προβολή της αλλά και την βελτίωση των υποδομών που υπολείπονται, όπως εύστοχα περιγράφετε.
- τις σχέσεις κράτους-εκκλησίας τι θα μπορούσε ενδεχομένως να αλλάξει προς την βελτίωση τους;
Βιώνουμε δύσκολους και πρωτόγνωρους καιρούς. Καιρούς που δεν προσφέρονται ούτε για μεγάλα λόγια ούτε για «παίγνια» κάθε είδους. Καιρούς που απαιτούν, σχεδόν επιβάλλουν, λόγια αλήθειας και ειλικρίνειας. Δεν χωρούν πλέον δεύτερες και τρίτες σκέψεις.
Ειδικά στη σημερινή συγκυρία που διεθνώς χαρακτηρίζεται από μη προβλεψιμότητα και αστάθεια, ενώ στο εσωτερικό γνωρίζουμε όλοι τις διαστάσεις της ανθρωπιστικής καταστροφής. Με πλήρη συναίσθηση της βαρύτητας των δύο παραγόντων, τονίζω ότι στο θέμα σχέσεων κράτους – εκκλησίας, δεν πρόκειται να προβούμε σε καμία μονομερή ενέργεια αλλά με διάλογο να επιδιώξουμε τη συνεννόηση προς όφελος της μεγάλης πλειοψηφίας του ελληνικού λαού.
-Πως βλέπετε το έργο της εκκλησίας και του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου δεδομένης και της καλής προσωπικής σχέσης του με τον του πρόεδρο σας .
Νομίζω ότι έχει ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς ότι στη σημερινή συγκυρία της οξείας ανθρωπιστικής κρίσης, οι κοινωνικές δράσεις της εκκλησίας συγκλίνουν με εκείνες του ΣΥΡΙΖΑ. Υπό αυτό το πρίσμα, η σχέση εκκλησίας – κοινωνίας νοηματοδοτείται εκ νέου, λαμβάνοντας νέες, δυναμικές μορφές.
Στο πλαίσιο αυτό είναι κρίσιμος ο ρόλος του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου, που ξεχωρίζει και για την κοινωνική του ευαισθησία που μεταφράζεται και σε παρεμβάσεις. Όπως αυτή τον Φεβρουάριο του 2012, όταν σε επιστολή του προς τον τότε πρωθυπουργό, κ. Παπαδήμο, παρατηρούσε, σε σχέση με τα αιτήματα των δανειστών της χώρας: «Ζητούνται δεσμεύσεις που δεν λύνουν το πρόβλημα, αλλά αναβάλλουν μόνο προσωρινά τον προαναγγελθέντα θάνατο της Οικονομίας μας. Και υποθηκεύουν, ταυτόχρονα, την εθνική μας κυριαρχία».
Μια παρατήρηση που δεν εισακούστηκε…
Κατά τη συνέντευξη αυτή, η Ρένα Δούρου μάλιστα, αναγνωρίζει πως οι δράσεις της Εκκκλησίας συγκλίνουν με εκείνες του ΣΥΡΙΖΑ, πως η Αθωνική πολιτεία ανά τους αιώνες έχει «αναντικατάστατη προσφορά», αλλά και πως η στήριξη από το κράτος και την ΕΕ πρέπει να είναι αποδεκτές από την Ιερά Επιστασία του Αθωνα.
Η κ. Δούρου παραχωρεί μια μεγάλη συνέντευξη, μακριά από το σύνηθες, έντονο ύφος που χαρακτηρίζει τις παρουσίες της, μιλά για το Άγιον Όρος, ως «χώρος απόλυτης γαλήνης», που «δέχεται στους κόλπους του κάθε προσκυνητή» και άρα αποτελεί «μήνυμα ελπίδας». Αναγνωρίζοντας το διαχρονικό ρόλο του, τονίζει πως πρέπει να έχει παρουσία και «στα της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας» και μάλιστα δηλώνει πως ως γυναίκα θα ήθελε να μπορεί να επισκεφθεί την Αθωνική Πολιτεία: «Ζηλεύω και το καταπολεμώ ως οφείλω».
Η υποψήφια του ΣΥΡΙΖΑ πάντως, δεν έχασε την αφορμή να επιτεθεί στον κ. Σαμαρά κατηγορώντας τον πως κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Άγιον Όρος, υποσχέθηκε να λύσει άμεσα όλα τα προβλήματα.
Αναλυτικά η συνέντευξη της κ. Δούρου στο ''Αγιορείτικο Βήμα''
-κα Δούρου, μέσα σε αυτή τη γενική κρίση που ζούμε το Άγιον Όρος πιστεύετε ότι θα μπορούσε να φέρει ένα μήνυμα ελπίδας;
Κύριε Θεοχάρη το Άγιον Όρος, χώρος απόλυτης γαλήνης, μακριά από τις πιεστικές ανάγκες ή τα ανούσια της καθημερινότητας αποτελεί το κατεξοχήν πνευματικό περιβάλλον που ευνοεί την περισυλλογή, την βαθιά αυτοκριτική, μια αποστασιοποιημένη στάθμιση των πραγμάτων. Δέχεται στους κόλπους του κάθε προσκυνητή με πολύ απλότητα αφήνοντας κατά μέρος τις αμαρτίες, τα λάθη και τα ανθρώπινα πάθη. Η ελπίδα όμως δεν αποτελεί μια αυτοματοποιημένη κατάσταση. Πηγάζει από την εσωτερική ισορροπία, από την πνευματική εγρήγορση… κυρίως από τη δοκιμασία. Ο,τιδήποτε συμβάλλει σε αυτά, συνιστά πηγή ελπίδας και πίστης στον άνθρωπο και τις δυνατότητές του.
-Τι σημαίνει για εσάς το Αγιο Ορος και πως σκέπτεστε να το στηρίξετε όταν ο ΣΥΡΙΖΑ αναλάβει τα ηνία της χώρας;
Η καλύτερη και αμεσότερη πηγή πληροφόρησής μου για το Όρος είναι οι συζητήσεις με ανθρώπους που το επισκέπτονται, αλλά και υπηρετούν στην ευλογημένη αυτή περιοχή του κόσμου. Φρονώ ότι αποτελεί ένα σταθερό σημείο πνευματικής αναφοράς για κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο, υπό την έννοια ότι σε φέρνει αντιμέτωπο - και συνάμα σε καθοδηγεί - με τα πάγια υπαρξιακά ερωτήματα που μας έχουν απασχολήσει από αρχαιοτάτων χρόνων σχετικά με τη φύση του ανθρώπου, το σκοπό της ζωής, το θάνατο… Και αυτή η προσφορά του Όρους είναι αναντικατάστατη.
Το Όρος αποτελεί εξάλλου από μόνο του, από την ιστορία του, από τις πνευματικές του καταβολές, έναν βράχο αντίστασης στις χίμαιρες. Το άρθρο 105 του Συντάγματος ορίζει επακριβώς τα της διοίκησης και της λειτουργίας του. Δεν έχει ανάγκη κανενός είδους εξωτερικής παρέμβασης. Φρονώ ότι έχει ωστόσο ανάγκη στήριξης και μάλιστα ουσιαστικής στον παγκόσμιο ρόλο που έχει και δυστυχώς το «ξεχνάνε» αρκετές φορές. Εκείνο που είναι σημαντικό για τον ΣΥΡΙΖΑ, και θα επιχειρήσει να διασφαλίσει, είναι να υπάρχει το περιβάλλον που θα επιτρέπει στο Άγιο Όρος να συνεχίσει να παίζει τον ρόλο του, με ηρεμία και προσήλωση στα της ψυχής, στα του πνεύματος, στα του ανθρώπου. Χωρίς πρόθεση πρόκλησης τολμώ να προσθέσω στα τελευταία: στα της εξωτερικής πολιτικής της πατρίδας μας.
-Έχουμε ακούσει ότι κάποιος συγγενής σας έζησε στο Άγιον Όρος. Είναι αλήθεια; Πώς αισθάνεστε ως γυναίκα που δεν έχετε την δυνατότητα να επισκεφθείτε αυτόν τον Ιερό τόπο;
Για λόγους αρχής, θα προτιμούσα να μην θέσω σε κοινή θέα μία πτυχή της οικογενειακής μας ιστορίας, υπαρκτής αλλά προσωπικής. Άλλωστε, έτσι αντιλαμβάνομαι το ελάχιστο χρέος μου απέναντι σε μια επιλογή ζωής που με γεμίζει με αισθήματα δέους και συγκίνησης. Σε ό,τι αφορά στο δεύτερο σκέλος του ερωτήματός σας, θέλω να είμαι επίσης απόλυτα ειλικρινής: ζηλεύω και το καταπολεμώ ως οφείλω.
Με ψυχραιμία αντιλαμβάνομαι ότι ο,τιδήποτε συνιστά το μεγαλειώδες της μακραίωνης παράδοσης του Άγιου Όρους ενέχει και την απαγόρευση της εισόδου των γυναικών εκεί που τιμάται η Παναγία. Ορθολογικά παρουσιάζεται ως αντίφαση, αλλά είναι μια σπουδαία συζήτηση θεολογική που το περιορισμένο της συνέντευξης θα την αδικήσει. Ωστόσο, η παρηγορία έρχεται από το γυναικείο μοναστήρι της Ορμύλιας, αυτής της «πύλης του Άθω». Έτσι ώστε να μην στερείται ο μισός πληθυσμός, οι γυναίκες, αυτή την πάνω από όλα πνευματική εμπειρία, την οποία γεύονται, ανεξαιρέτως, όλοι οι άνδρες.
-Μία εικόνα εγκατάλειψης αντικρύζει κανείς στο Άγιο Όρος. Η πολιτεία αδιαφορεί. Δεν υπάρχουν δρόμοι, είναι αγροτικοί και είναι της δεκαετίας του' 50 . Επίσης, η Πολιτεία έχει αρνηθεί επανειλημμένως να εγκρίνει προγράμματα του κημειλιακού πλούτου 100 χρόνων με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πρόσβαση στους επιστήμονες και στις γυναίκες ποο δεν έχουν πρόσβαση στο Όρος . Εσείς τι θα κάνετε;
Καταρχάς δεν θα υποσχεθούμε την άμεση επίλυσή τους, όπως έπραξε κατά την πρόσφατη επίσκεψή του, ο κύριος Σαμαράς. Όχι γιατί δεν θεωρούμε αναγκαίο τον εκσυγχρονισμό των υποδομών αλλά από σεβασμό στην αθωνική πολιτεία. Γνωρίζουμε, άλλωστε, ως πολίτες τη γραφειοκρατία του κρατικού μηχανισμού και τους βραδύτατους ρυθμούς με τους οποίους κινείται. Θεωρούμε πως ό,τι έχει να κάνει με το Άγιο Όρος πρέπει να αντιμετωπίζεται με τη δέουσα σοβαρότητα, το σεβασμό στους θεσμούς που το διέπουν, με πρωταρχικό στόχο τη διευκόλυνση του έργου του.
Για παράδειγμα στους δρόμους που αναφέρεστε, να δούμε ενδελεχώς ποιες αρχιτεκτονικές ή άλλες μελέτες υποδεικνύουν την ελάχιστη αλλοίωση του μοναδικού στην χώρα μας οικοσυστήματος συνδυάζοντας παράλληλα την επίτευξη των απαραίτητων λειτουργιών. Την επίτευξη αυτού του σκοπού εξυπηρετούν αρχιτεκτονικά σχέδια που σέβονται προτάσεις προερχόμενες από την Ιερά Επιστασία. Μία σκέψη προς την εξεύρεση των απαραίτητων πόρων, μέσα σε ένα ρεαλιστικό και όχι ψηφοθηρικό πλαίσιο, είναι η πλήρης εκμετάλλευση ευρωπαϊκών προγραμμάτων σχετικά με τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και την παγκόσμια προβολή της αλλά και την βελτίωση των υποδομών που υπολείπονται, όπως εύστοχα περιγράφετε.
- τις σχέσεις κράτους-εκκλησίας τι θα μπορούσε ενδεχομένως να αλλάξει προς την βελτίωση τους;
Βιώνουμε δύσκολους και πρωτόγνωρους καιρούς. Καιρούς που δεν προσφέρονται ούτε για μεγάλα λόγια ούτε για «παίγνια» κάθε είδους. Καιρούς που απαιτούν, σχεδόν επιβάλλουν, λόγια αλήθειας και ειλικρίνειας. Δεν χωρούν πλέον δεύτερες και τρίτες σκέψεις.
Ειδικά στη σημερινή συγκυρία που διεθνώς χαρακτηρίζεται από μη προβλεψιμότητα και αστάθεια, ενώ στο εσωτερικό γνωρίζουμε όλοι τις διαστάσεις της ανθρωπιστικής καταστροφής. Με πλήρη συναίσθηση της βαρύτητας των δύο παραγόντων, τονίζω ότι στο θέμα σχέσεων κράτους – εκκλησίας, δεν πρόκειται να προβούμε σε καμία μονομερή ενέργεια αλλά με διάλογο να επιδιώξουμε τη συνεννόηση προς όφελος της μεγάλης πλειοψηφίας του ελληνικού λαού.
-Πως βλέπετε το έργο της εκκλησίας και του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου δεδομένης και της καλής προσωπικής σχέσης του με τον του πρόεδρο σας .
Νομίζω ότι έχει ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς ότι στη σημερινή συγκυρία της οξείας ανθρωπιστικής κρίσης, οι κοινωνικές δράσεις της εκκλησίας συγκλίνουν με εκείνες του ΣΥΡΙΖΑ. Υπό αυτό το πρίσμα, η σχέση εκκλησίας – κοινωνίας νοηματοδοτείται εκ νέου, λαμβάνοντας νέες, δυναμικές μορφές.
Στο πλαίσιο αυτό είναι κρίσιμος ο ρόλος του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου, που ξεχωρίζει και για την κοινωνική του ευαισθησία που μεταφράζεται και σε παρεμβάσεις. Όπως αυτή τον Φεβρουάριο του 2012, όταν σε επιστολή του προς τον τότε πρωθυπουργό, κ. Παπαδήμο, παρατηρούσε, σε σχέση με τα αιτήματα των δανειστών της χώρας: «Ζητούνται δεσμεύσεις που δεν λύνουν το πρόβλημα, αλλά αναβάλλουν μόνο προσωρινά τον προαναγγελθέντα θάνατο της Οικονομίας μας. Και υποθηκεύουν, ταυτόχρονα, την εθνική μας κυριαρχία».
Μια παρατήρηση που δεν εισακούστηκε…