της Ρίας Καλφαλάκου
Η ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς εμφανίστηκε από τα ΜΜΕ ως η νέα ελπίδα του τόπου. Στους 58 εκφραστές αυτής της Κίνησης εμφανίζονται πολλά γνωστά και φθαρμένα ονόματα από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ και ενός τμήματος της ΔΗΜ.ΑΡ.
Μάλλον άστοχα, για το δικό τους καλό, αγκαλιάστηκαν αμέσως από Βενιζέλο και Σημίτη, μια και το καταρρέον ΠΑΣΟΚ βλέπει στους "58" τη μόνη πιθανότητα συγκράτησης κάποιων αξιοπρεπών, μονοψήφιων πάντα, εκλογικών ποσοστών, που θα διασφαλίσει την είσοδό του στη Βουλή.
Η Κεντροαριστερά είναι έτσι ή αλλιώς όρος αμφισβητούμενος για το τι εκφράζει και σε ποιους απευθύνεται.
Η Δεξιά και η Αριστερά έχουν σαφή ιδεολογική, πολιτική και ταξική ταυτότητα. Είναι οι εκφραστές των δυνάμεων του κεφαλαίου και της εργασίας.
Η μεσαία τάξη, ευημερούσα κάποτε, με την ασφάλεια της προστασίας της ιδιοκτησίας, όντας βασικός συνδετικός κρίκος στον κοινωνικό ιστό, παραδοσιακά εκφραζόταν από την Κεντροδεξιά και την Κεντροαριστερά.
Η ιδεολογία του χώρου του Κέντρου είχε δάνεια στοιχεία από τους δύο βασικούς αντιπάλους, τη Δεξιά και την Αριστερά. Χωρίς να αμφισβητεί την οικονομική δομή και την ταξική διάρθρωση της κοινωνίας, ενσωμάτωνε στοιχεία από τα ηθικά προτάγματα της Αριστεράς για κοινωνική δικαιοσύνη, κοινωνικό κράτος, δημόσια αγαθά όπως Παιδεία και Υγεία, νερό κ.ά. Διαφοροποιούνταν από τη σκληρή Δεξιά, που, υπηρετώντας την άρχουσα τάξη, δεν αναλωνόταν σε διλήμματα και κοινωνικές ευαισθησίες, σε θέματα πολιτισμού, ανθρωπισμού και δημοκρατίας.
Η μεσαία τάξη ένιωθε έτσι δικαιωμένη, μια και προστάτευε τους εργαζόμενους, τους άνεργους, τους αδύναμους, από την αρπακτικότητα του κεφαλαίου, με το κράτος πρόνοιας, διατηρώντας το οικονομικό και κοινωνικό της στάτους, όντας ρυθμιστής των πολιτικών πραγμάτων και στυλοβάτης της κοινωνίας.
Σήμερα, με τις σαρωτικές αλλαγές στην κοινωνική διάρθρωση και στις οικονομικές σχέσεις, η μεσαία τάξη βρίσκεται εν συγχύσει. Αυτό το χαμένο όνειρο εκφράζουν κάποιοι -λίγοι, είναι αλήθεια- έντιμοι και αγωνιούντες που μετέχουν, στηρίζουν ή προσβλέπουν στην Κίνηση των "58" και αναπολούν την παλιά καλή εποχή, όπου μια ευημερούσα μεσαία τάξη μπορούσε να συνυπάρχει με τα πλούτη των λίγων, χωρίς κοινωνικές ενοχές για τους απόκληρους, που τους εναπέθετε στη στοργική φροντίδα του κοινωνικού κράτους.
Όμως η κοινωνία των καλοζωισμένων 2/3 είναι πια παρελθόν. Δεν έχει απλώς αντιστραφεί (2/3 φτωχοί), αλλά οδηγείται ταχύτατα στην κοινωνία του 99%, όπου το 1% συγκεντρώνει το 99% του πλούτου.
Η έννοια "μεσαία τάξη" διαφοροποιείται, και μαζί της και η δυνατότητα ύπαρξης του κεντρώου χώρου. Βέβαια η πλήρης αποτυχία του απελπισμένου εγχειρήματος των "58", εκτός από τις αντικειμενικές συνθήκες, που δεν μπορούν να δώσουν λόγο ύπαρξης στην Κεντροαριστερά, επιβαρύνθηκε και από τη βασική σύνθεση της πρωτοβουλίας, με ονόματα που σαφώς δείχνουν πως μόνη τους αγωνία είναι η πολιτική τους επιβίωση, μόνος τους στόχος η συμμετοχή στη νομή της εξουσίας.
Δεν αναρωτιούνται για τη χαμένη τιμή του ΠΑΣΟΚ, δεν έχουν προτάσεις εξόδου από την κρίση που να διαφοροποιούνται από αυτές των μνημονιακών δυνάμεων, δεν πονάνε για την κοινωνία που βρίσκεται σε απόγνωση. Ιδιοτελείς λόγοι τούς οδηγούν σε αυτό το απελπισμένο εγχείρημα.
Και επειδή δεν έχουν προτάσεις για την ανθρωπιστική κρίση, δεν έχουν οικονομικές λύσεις και δεν αγγίζουν το θέμα της Δημοκρατίας που συρρικνώνεται. Το μόνο που τους απομένει είναι να διαφοροποιηθούν σε πολιτιστικά θέματα.
Σαμαράς με λίγο Βαν Γκογκ, λοιπόν. Μια άλλη προσέγγιση για την αντιμετώπιση της νεοφιλελεύθερης λαίλαπας.
Όμως ο πολιτισμός είναι πρώτα στη διαφύλαξη της αξιοπρέπειας ενός λαού που δυστυχεί. Στην προστασία της Δημοκρατίας, στον σεβασμό των βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων για δουλειά, πρόσβαση στην Παιδεία και την Υγεία και ανάκτηση του αυτοσεβασμού ενός λαού που διασύρεται καθημερινά ως υπεύθυνος για την κρίση - την οποία προκάλεσαν δανειστές και τραπεζίτες.
Η ΑΥΓΗ
Η ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς εμφανίστηκε από τα ΜΜΕ ως η νέα ελπίδα του τόπου. Στους 58 εκφραστές αυτής της Κίνησης εμφανίζονται πολλά γνωστά και φθαρμένα ονόματα από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ και ενός τμήματος της ΔΗΜ.ΑΡ.
Μάλλον άστοχα, για το δικό τους καλό, αγκαλιάστηκαν αμέσως από Βενιζέλο και Σημίτη, μια και το καταρρέον ΠΑΣΟΚ βλέπει στους "58" τη μόνη πιθανότητα συγκράτησης κάποιων αξιοπρεπών, μονοψήφιων πάντα, εκλογικών ποσοστών, που θα διασφαλίσει την είσοδό του στη Βουλή.
Η Κεντροαριστερά είναι έτσι ή αλλιώς όρος αμφισβητούμενος για το τι εκφράζει και σε ποιους απευθύνεται.
Η Δεξιά και η Αριστερά έχουν σαφή ιδεολογική, πολιτική και ταξική ταυτότητα. Είναι οι εκφραστές των δυνάμεων του κεφαλαίου και της εργασίας.
Η μεσαία τάξη, ευημερούσα κάποτε, με την ασφάλεια της προστασίας της ιδιοκτησίας, όντας βασικός συνδετικός κρίκος στον κοινωνικό ιστό, παραδοσιακά εκφραζόταν από την Κεντροδεξιά και την Κεντροαριστερά.
Η ιδεολογία του χώρου του Κέντρου είχε δάνεια στοιχεία από τους δύο βασικούς αντιπάλους, τη Δεξιά και την Αριστερά. Χωρίς να αμφισβητεί την οικονομική δομή και την ταξική διάρθρωση της κοινωνίας, ενσωμάτωνε στοιχεία από τα ηθικά προτάγματα της Αριστεράς για κοινωνική δικαιοσύνη, κοινωνικό κράτος, δημόσια αγαθά όπως Παιδεία και Υγεία, νερό κ.ά. Διαφοροποιούνταν από τη σκληρή Δεξιά, που, υπηρετώντας την άρχουσα τάξη, δεν αναλωνόταν σε διλήμματα και κοινωνικές ευαισθησίες, σε θέματα πολιτισμού, ανθρωπισμού και δημοκρατίας.
Η μεσαία τάξη ένιωθε έτσι δικαιωμένη, μια και προστάτευε τους εργαζόμενους, τους άνεργους, τους αδύναμους, από την αρπακτικότητα του κεφαλαίου, με το κράτος πρόνοιας, διατηρώντας το οικονομικό και κοινωνικό της στάτους, όντας ρυθμιστής των πολιτικών πραγμάτων και στυλοβάτης της κοινωνίας.
Σήμερα, με τις σαρωτικές αλλαγές στην κοινωνική διάρθρωση και στις οικονομικές σχέσεις, η μεσαία τάξη βρίσκεται εν συγχύσει. Αυτό το χαμένο όνειρο εκφράζουν κάποιοι -λίγοι, είναι αλήθεια- έντιμοι και αγωνιούντες που μετέχουν, στηρίζουν ή προσβλέπουν στην Κίνηση των "58" και αναπολούν την παλιά καλή εποχή, όπου μια ευημερούσα μεσαία τάξη μπορούσε να συνυπάρχει με τα πλούτη των λίγων, χωρίς κοινωνικές ενοχές για τους απόκληρους, που τους εναπέθετε στη στοργική φροντίδα του κοινωνικού κράτους.
Όμως η κοινωνία των καλοζωισμένων 2/3 είναι πια παρελθόν. Δεν έχει απλώς αντιστραφεί (2/3 φτωχοί), αλλά οδηγείται ταχύτατα στην κοινωνία του 99%, όπου το 1% συγκεντρώνει το 99% του πλούτου.
Η έννοια "μεσαία τάξη" διαφοροποιείται, και μαζί της και η δυνατότητα ύπαρξης του κεντρώου χώρου. Βέβαια η πλήρης αποτυχία του απελπισμένου εγχειρήματος των "58", εκτός από τις αντικειμενικές συνθήκες, που δεν μπορούν να δώσουν λόγο ύπαρξης στην Κεντροαριστερά, επιβαρύνθηκε και από τη βασική σύνθεση της πρωτοβουλίας, με ονόματα που σαφώς δείχνουν πως μόνη τους αγωνία είναι η πολιτική τους επιβίωση, μόνος τους στόχος η συμμετοχή στη νομή της εξουσίας.
Δεν αναρωτιούνται για τη χαμένη τιμή του ΠΑΣΟΚ, δεν έχουν προτάσεις εξόδου από την κρίση που να διαφοροποιούνται από αυτές των μνημονιακών δυνάμεων, δεν πονάνε για την κοινωνία που βρίσκεται σε απόγνωση. Ιδιοτελείς λόγοι τούς οδηγούν σε αυτό το απελπισμένο εγχείρημα.
Και επειδή δεν έχουν προτάσεις για την ανθρωπιστική κρίση, δεν έχουν οικονομικές λύσεις και δεν αγγίζουν το θέμα της Δημοκρατίας που συρρικνώνεται. Το μόνο που τους απομένει είναι να διαφοροποιηθούν σε πολιτιστικά θέματα.
Σαμαράς με λίγο Βαν Γκογκ, λοιπόν. Μια άλλη προσέγγιση για την αντιμετώπιση της νεοφιλελεύθερης λαίλαπας.
Όμως ο πολιτισμός είναι πρώτα στη διαφύλαξη της αξιοπρέπειας ενός λαού που δυστυχεί. Στην προστασία της Δημοκρατίας, στον σεβασμό των βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων για δουλειά, πρόσβαση στην Παιδεία και την Υγεία και ανάκτηση του αυτοσεβασμού ενός λαού που διασύρεται καθημερινά ως υπεύθυνος για την κρίση - την οποία προκάλεσαν δανειστές και τραπεζίτες.
Η ΑΥΓΗ