Η δολοφονική επίθεση κάτω από τα γραφεία της Χρυσής Αυγής αποτελεί χωρίς αμφιβολία την τέλεια προβοκάτσια. Γιατί ανεξάρτητα από την ταυτότητα και το κίνητρο εκείνων που τη σχεδίασαν και εκείνων που την εκτέλεσαν, προσέφερε ένα ανέλπιστο δώρο στην οργάνωση, επιτρέποντάς της να αντιστρέψει τους ρόλους και να μεταμφιεστεί σε θύμα και στόχος δολοφόνων.
Είναι γεγονός ότι τα γραφεία της οργάνωσης έχουν γίνει κατά καιρούς στόχος διάφορων επιθέσεων, λιγότερο ή περισσότερο βίαιων. Ανάμεσά τους και βομβιστικές επιθέσεις. Γεγονός είναι επίσης ότι η χρονική στιγμή που εκδηλώθηκαν κάποιες απ’ αυτές τις επιθέσεις βοήθησε την οργάνωση να τις αξιοποιήσει για τους δικούς της λόγους.
Μαθητές του «ιταλικού μοντέλου»
Σημασία έχει ότι αυτές οι επιθέσεις και ειδικά η τελευταία, ανεξάρτητα από τις σκοτεινές προθέσεις των άγνωστων δραστών, εγγράφονται στην ίδια τη στρατηγική της οργάνωσης, την οποία έχουμε παρομοιάσει σε ανύποπτο χρόνο με τη «στρατηγική της έντασης», την οποία εφάρμοζαν στην Ιταλία οι ακροδεξιές τρομοκρατικές οργανώσεις τη δεκαετία του ’70. Επικουρούμενες από τις μυστικές υπηρεσίες του περιβόητου δικτύου Γκλάντιο, οι οργανώσεις αυτές επιδίδονταν σε ακραίες μορφές βίας, με αποκορύφωμα την πολύνεκρη τυφλή βομβιστική ενέργεια στο Μιλάνο.
Ο άμεσος στόχος ήταν να ενοχοποιηθούν γι’ αυτές τις ενέργειες στελέχη της Ακρας Αριστεράς, ενώ η ευρύτερη προσδοκία ήταν να προκληθεί μια βίαιη αντιπαράθεση στο πεζοδρόμιο μεταξύ δυνάμεων των «δύο άκρων».
Ο απώτερος στόχος ήταν να υποχρεωθεί να επέμβει ως «σωτήρας» το ιταλικό βαθύ κράτος, κάποιοι μηχανισμοί του στρατού, της αστυνομίας και της δικαιοσύνης, για να καταστείλει αυτόν τον εμφύλιο «χαμηλής έντασης» και να εγκαθιδρυθεί ένα κράτος έκτακτης ανάγκης απόλυτα ελεγχόμενο. Πίσω από τους σχεδιασμούς αυτούς αποκαλύφθηκε η δράση της συνωμοτικής Στοάς Π-2 που στηριζόταν στη Χριστιανοδημοκρατία, προκειμένου να αποτρέψει το ενδεχόμενο ανόδου στην εξουσία των Κομμουνιστών.
Ολοι αυτοί οι σχεδιασμοί δεν οδήγησαν στο προσδοκώμενο απ’ τους συνωμότες αποτέλεσμα, ενώ και το πραξικόπημα που είχε επιχειρηθεί το 1970 από τον διαβόητο «σκοτεινό πρίγκιπα» Μποργκέζε κατέληξε σε φιάσκο. Αλλά παρόλα αυτά βύθισαν επί χρόνια την Ιταλία σε έναν αιματηρό φαύλο κύκλο, με την πολεμική αντιπαράθεση των «δύο άκρων» κάτω από τις ευλογίες του «βαθέος κράτους» και βέβαια υπονόμευσαν κάθε δυνατότητα αριστερής πολιτικής λύσης.
Από εκείνη την περίοδο αντλεί τις πρώτες της πολιτικές εμπειρίες η ηγετική ομάδα της Χρυσής Αυγής. Τα πρώτα στελέχη της οργάνωσης αναμείχθηκαν σε υποθέσεις αιματηρών τυφλών βομβιστικών ενεργειών στην Αθήνα την περίοδο της μεταπολίτευσης, στις οποίες ενεπλάκησαν και στελέχη της ιταλικής νεοφασιστικής Ordine Nuovo. Είχαν προηγηθεί από την εποχή της δικτατορίας επαφές στελεχών της ελληνικής νεοφασιστικής σκηνής με Ιταλούς ομοϊδεάτες τους, κάτω από την επίβλεψη και με τη «χορηγία» του στενού πυρήνα των Ελλήνων πραξικοπηματιών.
Ο ίδιος ο μετέπειτα Αρχηγός της Χρυσής Αυγής κατηγορήθηκε για συμμετοχή σε ανατρεπτική τρομοκρατική οργάνωση και τελικά καταδικάστηκε για κατοχή εκρηκτικών υλών.
Ο «εμφύλιος» που δεν έγινε
Μέχρι πρόσφατα οι δυνάμεις της οργάνωσης δεν της επέτρεπαν να αναλάβει δράση σε μεγάλη κλίμακα. Περιοριζόταν έτσι στις γνωστές μεμονωμένες επιθέσεις των Ταγμάτων Εφόδου. Οταν όμως αισθάνθηκε αρκετά ισχυρή, από τα μέσα του 2012, επιχείρησε να εφαρμόσει τη δοκιμασμένη μέθοδο των Ιταλών ομοϊδεατών της. Αρχισε να κλιμακώνει το επίπεδο της βίας που εφάρμοζε στο πεζοδρόμιο, φροντίζοντας παράλληλα να δίνει προκλητική δημοσιότητα σε ορισμένες πιο «ήπιες» εκδοχές της, όπως π.χ. η συγχρονισμένη επίθεση σε μικροπωλητές σε δύο διαφορετικές πόλεις της Ελλάδας.
Σκοπός αυτής της πρόκλησης ήταν ακριβώς να υποχρεωθούν αυτοί που αποτελούσαν τους στόχους της βίαιης δράσης της οργάνωσης, δηλαδή οι αριστεροί, οι αντιεξουσιαστές, οι αναρχικοί, αλλά κυρίως οι μετανάστες, να απαντήσουν με τον ίδιο τρόπο. Το αποτέλεσμα θα ήταν η επιβολή μιας «στρατηγικής της έντασης» α λα ελληνικά, ένας ακήρυχτος εμφύλιος πόλεμος χαμηλής έντασης. Το αποκάλυψε πάνω στον ενθουσιασμό του ο Παναγιώταρος με δηλώσεις στον Πολ Μέισον του BBC, όταν ισχυρίστηκε ότι ένας «νέου τύπου» εμφύλιος είναι ήδη γεγονός (17.10.2012). Η οργάνωση και ο ίδιος επιχείρησαν να διαψεύσουν τη δήλωση, αλλά ο έμπειρος Βρετανός δημοσιογράφος δημοσιοποίησε το αποκαλυπτικό βίντεο που τον δικαίωνε.
Κυνικές επιλογές
Οσο για την πολιτική προοπτική μιας παρόμοιας κρίσης, και πάλι η Χρυσή Αυγή ξαφνιάζει με τον κυνισμό των επιλογών της. Σε ανύποπτο χρόνο, στο μεσοδιάστημα των δύο εκλογών του 2012, μόλις έγινε φανερό ότι δεν είναι δυνατόν να σχηματιστεί κυβέρνηση, ο Μιχαλολιάκος και ο Κασιδιάρης, με διαφορετικές αφορμές, εισηγήθηκαν την ίδια «λύση»: κυβέρνηση προσωπικοτήτων με πρωθυπουργό τον «σερ» Βασίλειο Μαρκεζίνη. Ενα είδος «κράτους έκτακτης ανάγκης» δηλαδή, με τη συναίνεση της Βουλής στον αυτοχειριασμό της και μάλιστα με επικεφαλής ένα πρόσωπο το οποίο συνοδεύουν πολλαπλοί συμβολισμοί και ποικίλες διασυνδέσεις. Ευτυχώς μέχρι σήμερα η πρόκληση της Χρυσής Αυγής συνάντησε την ψύχραιμη απάντηση όλων των άμεσα θιγόμενων. Το αντιφασιστικό κίνημα -σε όλες τις εκδοχές του- δεν «τσίμπησε». Επέμεινε σε μαζικές εκδηλώσεις και ο δυναμισμός του περιορίστηκε στην περιφρούρηση της δικής του δράσης και στην απόκρουση της ναζιστικής βίας.
Η εικόνα της αντιπαράθεσης αντίπαλων συμμοριών στο πεζοδρόμιο δεν έγινε ποτέ πραγματικότητα. Ακόμα και οι δήθεν «πληροφορίες» που διοχετεύτηκαν κάποια στιγμή για δυναμικές οργανώσεις μεταναστών αποδείχτηκαν πολύ γρήγορα παραπλανητικές.
Αυτός ήταν ο λόγος που η Χρυσή Αυγή αισθάνθηκε υποχρεωμένη να ανεβάσει ακόμα περισσότερο το επίπεδο της βίαιης αντιπαράθεσης. Το μαρτυρούν οι κινήσεις της από τις αρχές του φθινόπωρου. Προηγήθηκε η οργανωμένη αιματηρή επίθεση σε στελέχη του ΚΚΕ, ακολούθησε η επιδεικτική στρατιωτική εισβολή και η εκδίωξη δεξιών και ακροδεξιών από τον εορτασμό του Μελιγαλά και η επιχείρηση ολοκληρώθηκε με τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα.
Ούτε και μ’ αυτή την κλιμάκωση, όμως, επιτεύχθηκε ο στόχος να απαντήσουν «με τα ίδια μέσα» τα θύματα των επιθέσεων. Ετσι όχι μόνο απέτυχε η «στρατηγική της έντασης», αλλά κατέρρευσε και η κυβερνητική «θεωρία των δύο άκρων», που αποτελεί την κοινοβουλευτική παραλλαγή της ίδιας στρατηγικής.
Τη στιγμή που η ίδια η κυβέρνηση υποχρεώθηκε να παραπέμψει στελέχη της Χρυσής Αυγής στη Δικαιοσύνη ως μέλη «εγκληματικής συμμορίας», η εξίσωση με τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν πλέον αδύνατη, ενώ άστοχη αποδείχτηκε και η επινόηση να ταυτιστεί η αντίσταση των κατοίκων των Σκουριών με τη δράση της Χρυσής Αυγής.
Η επαναφορά της «θεωρίας των δύο άκρων» μετά τη δολοφονική επίθεση στους φρουρούς των γραφείων της οργάνωσης ήταν αναμενόμενη, αλλά εξίσου προβληματική. Γιατί βέβαια δεν αρκούν οι εικοτολογίες ότι οι δράστες προέρχονται από τα «αριστερά» για να τη στηρίξουν.
Και είναι σίγουρο ότι η Νέα Δημοκρατία και η κυβέρνηση, ακόμα και σε επίπεδο πρωθυπουργικών συμβούλων, έχει περισσότερες ιδεολογικές και πολιτικές σχέσεις με τη Χρυσή Αυγή από όσες έχει οποιοδήποτε κόμμα της Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ) με τους όποιους δράστες της επίθεσης. Πλέον είναι σαφές ότι αν οριστεί ο ΣΥΡΙΖΑ ως το ένα «άκρο», τότε το ομόλογο άλλο άκρο δεν είναι παρά η Νέα Δημοκρατία.
Αν πάλι οριστεί η Χρυσή Αυγή ως το ένα άκρο, τότε το άλλο είναι αυτονόητα εκείνο που εκφράστηκε με την πρόσφατη διπλή δολοφονία. Εξίσου αυτονόητο είναι το ότι η δολοφονική βία και των δύο αυτών πλευρών πρέπει να αντιμετωπιστεί με την εφαρμογή του ποινικού νόμου.
Οι διαψεύσεις της Χρυσής Αυγής
Η οργάνωση επιχείρησε βέβαια να αξιοποιήσει τη δολοφονική επίθεση εις βάρος των μελών της. Λες και η τρομοκρατική ενέργεια μπορεί να ακυρώσει όσα βαρύνουν τα δικά της στελέχη.
Ομως η προσπάθεια να εμφανιστεί με το προσωπείο του απόλυτου νομιμόφρονα είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Γιατί παρά το γεγονός ότι έχει αναστείλει τη γνωστή δραστηριότητα των Ταγμάτων Εφόδου, η οργάνωση εξακολουθεί να διακατέχεται από τον πανικό του διωκόμενου παραβάτη, ο οποίος ασχολείται κατά κύριο λόγο με την προσπάθεια να καλύψει τα ίχνη του. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο τρόπος με τον οποίο τα εκτός φυλακής στελέχη της αποπειράθηκαν να απαντήσουν στις αποκαλύψεις της «Εφ.Συν.» σχετικά με όσα λέει ο «συνιδρυτής» της οργάνωσης, Ιωάννης Περδικάρης (ψευδώνυμο Ιων Φιλίππου), στο βιβλίο του που μόλις κυκλοφόρησε (βλ. «Ο θεωρητικός της Χρυσής Αυγής καίει τον Αρχηγό», «Εφ.Συν.», 30.10.2013).
Με ανυπόγραφη ανάρτηση στον ιστότοπό της η οργάνωση ισχυρίζεται ότι ο Περδικάρης απομακρύνθηκε από τη Χρυσή Αυγή το 1991 και «ψευδώς αναφέρεται ως συνιδρυτής της Χρυσής Αυγής και εν ενεργεία ιδεολογικός καθοδηγητής της». Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι η Χρυσή Αυγή τώρα υποστηρίζει ότι «η περιβόητη Διακήρυξη Ιδεολογικών Αρχών είναι ένα προσωπικό του κείμενο, το οποίο καμία σχέση δεν έχει με την Χρυσή Αυγή».
Προφανώς ο συντάκτης αυτής της διάψευσης είναι νεότερος και δεν έχει υπόψη του ότι η Διακήρυξη προβάλλεται επισήμως και πανηγυρικά στο περιοδικό της Χρυσής Αυγής. Οσο για τον Φιλίππου-Περδικάρη, μπορεί να αποχώρησε από την οργάνωση όπως επισημαίναμε και στο δημοσίευμά μας, αλλά παρέμεινε στενός συνεργάτης του Αρχηγού και επανήλθε από το 2009 ως ιδεολογικός της καθοδηγητής, ενώ υπογράφει και τα βασικά ιδεολογικά κείμενα της οργάνωσης μέχρι τις εκλογές του 2012.
Το βιβλίο του «Αριος Πολιτισμός», ένα ακραίο ναζιστικό κείμενο, το οποίο παρομοιάζει τον Χίτλερ με τον Χριστό, λέγοντας ότι ο φίρερ «ενανθρωπίστηκε», εκδόθηκε από τις επίσημες εκδόσεις της οργάνωσης, τη «Νέα Σπάρτη», το 2008, και διαφημίζεται συνεχώς από την εφημερίδα «Χρυσή Αυγή».
Αλλά και η υπογραφή Ιων Φιλίππου βρίσκεται σε πολλά κείμενα, τόσο στην εφημερίδα της οργάνωσης όσο και στον ιστότοπό της μέχρι τα τέλη του 2012 (http://xryshaygh.wordpress.com). Μπορεί αυτός ο ιστότοπος να καταργήθηκε ως ναζιστικός από τον πάροχο (wordpress), αλλά η αναζήτηση των κειμένων αυτών είναι εύκολη, γιατί πολλά στιγμιότυπά του βρίσκονται αποθηκευμένα σε διεθνείς οργανισμούς διατήρησης δεδομένων του διαδικτύου (λ.χ. www.archive.org) και δεν μπορούν να σβηστούν ούτε από τους διαχειριστές του.
Μπορούμε ενδεικτικά να αναφέρουμε τα άρθρα «Ιδιωτικός πλούτος και δημόσια πενία» (6.5.2011), «Οι σωτήρες της δημοκρατίας είναι οι ολετήρες της πατρίδας» (24.5.2011), «Ακου αναρχικέ» (10.6.2011), κ.λπ.
Αρκούν αυτά για να επιβεβαιωθούν οι ισχυρισμοί του Φιλίππου και να διαψευστεί κατηγορηματικά η «διάψευση» της οργάνωσης. Δείγμα, πάντως, του χαρακτήρα των στελεχών της οργάνωσης αυτής είναι η ευκολία με την οποία «αδειάζουν» τους συναγωνιστές τους προκειμένου να σωθούν οι ίδιοι. Το σοβαρότερο είναι ότι με τον τρόπο που επιχειρούν να αποστασιοποιηθούν από τη Διακήρυξή τους, οι χρυσαυγίτες εμμέσως υπονομεύουν και τα επιχειρήματα που είχαν χρησιμοποιήσει για να διαψεύσουν το Καταστατικό τους!
Γνωρίζουμε τον αντίλογο. Κατηγορούμενοι είναι οι άνθρωποι και έχουν δικαίωμα να λένε ό,τι θέλουν, ακόμα και ψέματα. Αυτό είναι σωστό. Δεν υπάρχει καμιά αντίρρηση, ειδικά όταν με τα ψέματα αυτά καταλήγουν σε χονδροειδείς αντιφάσεις και απλά επιβαρύνουν τη θέση τους.
Αμετανόητοι ναζιστές
Ο τρόπος που αντέδρασε η ηγεσία της οργάνωσης μετά τη διπλή δολοφονία των μελών της διαψεύδει εκείνους που θεωρούν ότι το «ήπιο πρόσωπο» των στελεχών της μετά τις συλλήψεις προεικονίζει και μια μετάλλαξη προς μετριοπαθέστερες θέσεις. Είναι αλήθεια ότι μπορεί κανείς να ξεγελαστεί από τις πρόσφατες ενδυματολογικές μεταλλάξεις των χρυσαυγιτών, από την εγκατάλειψη των στρατιωτικών επιδείξεων και από τη μετατροπή των στελεχών της σε γλυκομίλητους και χαμογελαστούς πολιτευτές.
Υπάρχει, όμως, παράλληλα και το κλείσιμο του ματιού προς τους «μυημένους», με το μήνυμα ότι «δεν αλλάζουμε, παραμένουμε πιστοί στα ίδια». Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι η ίδια η οργάνωση και τα ηγετικά της στελέχη πρόβαλαν μια ειδική φωτογραφία των δύο νεκρών συναγωνιστών τους. Στην μπλούζα του ενός διακρίνεται μια φράση που πέρασε απαρατήρητη από όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με τα σύμβολα του νεοναζισμού. Την κατάλαβαν, βέβαια, εκείνοι που έπρεπε. Ανάμεσα σε δυο αγριόσκυλα το σύνθημα γράφει στα γερμανικά: «Nicht schuldig» και με μικρότερα στοιχεία, από κάτω: «…im Sinne der Anklage». Αυτό σημαίνει «Αθώος …υπό την έννοια του κατηγορητηρίου». Πρόκειται για την τυποποιημένη φράση που χρησιμοποιούσαν όλοι οι κατηγορούμενοι ηγέτες του χιτλερικού κόμματος στις δίκες της Νυρεμβέργης. Αυτή χρησιμοποίησε και ο Αϊχμαν στη δική του απολογία. Το σύνθημα χρησιμοποιείται από Γερμανούς νεοναζί, για να υποδηλώνει την πίστη τους στον ναζισμό χωρίς τον κίνδυνο δίωξης. Το μπλουζάκι είναι της γερμανικής μάρκας Pit Bull που εμπορεύεται ο Παναγιώταρος.
Προβάλλοντας αυτή τη φωτογραφία με το ναζιστικό σύνθημα μετά τις δολοφονίες, η ηγεσία της Χρυσής Αυγής διεκδικεί μέσω του νεκρού νέου την εμμονή στον ναζιστικό της προσανατολισμό. Ακόμα πιο ανατριχιαστικό είναι το σύμβολο που επέλεξαν οι χρυσαυγίτες για να τιμήσουν τους νεκρούς τους στο «τρισάγιο», την επομένη της δολοφονίας. Δίπλα στον γνωστό «μαίανδρο» σχημάτισαν με κεριά ένα παράξενο σχήμα που κι αυτό απευθυνόταν στους μυημένους. Πρόκειται για μια «ρούνα», σύμβολο του αρχαίου κελτικού αλφάβητου, το οποίο χρησιμοποιούσαν οι αποκρυφιστές του Τρίτου Ράιχ. Η συγκεκριμένη ρούνα, η οποία χρησιμοποιείται από τους σύγχρονους Γερμανούς νεοναζιστές (βλ. Margitta-Sybille Fahr, «Spirit of 88. Rechtsextreme Zeichen und Symbole, Landeszentrale für politische Bildung», Τίρινγκεν 2005, σ. 82-85), δεν ήταν τίποτα λιγότερο από το σύμβολο που έφεραν μονάδες των SA, δηλαδή των χιτλερικών Ταγμάτων Εφόδου!
Την ώρα δηλαδή που μιλάει για «καλά παιδιά» και «αδικοχαμένα παλικάρια», η ηγεσία της Χρυσής Αυγής τιμά τους νεκρούς της ως μέλη Ταγμάτων Εφόδου. Μια ανατριχιαστική ομολογία. Είναι σαν να πετάει στα μούτρα των συγγενών τους που ζήτησαν να μην υπάρξει πολιτική εκμετάλλευση του φονικού ότι «Είμαστε Ναζιστές, Τιμή μας και Καμάρι μας».
Εφημερίδα των Συντακτών