Την πρόθεση του ΣΥΡΙΖΑ να απευθυνθεί στην πιο «κοινωνικά φιλελεύθερη» βάση της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ εκφράζει ο βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ο ίδιος διευκρινίζει ότι η ταχύτητα αποκατάστασης των μισθών και συντάξεων από μία κυβέρνηση της αριστεράς είναι «τεχνικό ζήτημα το οποίο εξαρτάται από το σημείο αφετηρίας», που σημαίνει ότι για να ισχύσουν οι αρχικοί σχεδιασμοί του ΣΥΡΙΖΑ «θα πρέπει να γίνει ρήξη όσο το δυνατόν πιο γρήγορα». Άλλωστε, αναφέρει ότι με την πολιτική της η σημερινή κυβέρνηση «δένει τα χέρια» της επόμενης. Του Βασίλη Κωστούλα
Είπε στο tvxs.gr:
- Το παλιό έχει πεθάνει και το νέο δεν έχει έρθει ακόμη
- Σαμαράς και Μέρκελ συμφωνούν απολύτως
- Να ενωθούν οι φωνές της νότιας Ευρώπης
Τόσο ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος όσο και ο υπουργός Οικονομικών θεωρούν ότι από το 2014 θα αρχίσει η οικονομική ανάκαμψη. Αμφισβητείτε αυτήν την εκτίμηση;
Αμφισβητώ ότι υπό αυτές τις συνθήκες έχουμε κάτι καλύτερο μπροστά μας. Νομίζω ότι γενικότερα στη νότια Ευρώπη κάποιες χώρες θα παρουσιάσουν μικρή ανάπτυξη, άλλες θα μείνουν στάσιμες και άλλες θα συνεχίσουν τον κατήφορο. Το θετικό είναι ότι το αποτέλεσμα των εκλογών στην Ιταλία αμφισβήτησε αυτό που είχαν προεξοφλήσει οι αγορές, δηλαδή ότι οι λαοί του Νότου θα παραμείνουν στη λιτότητα και στα μνημόνια. Αν αυτό αμφισβητηθεί περισσότερο, νομίζω ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν πολύ γρήγορα.
Μήπως όμως το εκλογικό αποτέλεσμα στην Ιταλία θα πρέπει να προβληματίζει την αριστερά; Με την έννοια ότι οι Ιταλοί απάντησαν στην ασκούμενη ευρωπαϊκή πολιτική με Μπερλουσκόνι και Γκρίλο.
Βρισκόμαστε σε μια εποχή μεγάλης ρευστότητας κατά την οποία το παλιό πεθαίνει και το καινούριο δεν έχει δημιουργηθεί ακόμα. Δεν γνωρίζουμε αυτήν τη στιγμή αν αυτό που θα έρθει στο προσκήνιο θα είναι ένας πιο αυταρχικός νεοφιλελευθερισμός - όπως αυτός τον οποίο φαντάζονται ο κ. Σαμαράς και η κ. Μέρκελ οι οποίοι συμφωνούν απόλυτα μεταξύ τους - ή θα είναι κάτι το οποίο θα αρχίσει τη μετάβαση σε ένα διαφορετικό σύστημα.
Υπό αυτήν την έννοια μιλάτε και για μία διαφορετική αριστερά;
Όχι. Λέω απλώς ότι σε μια μεταβατική περίοδο προφανώς δεν έχει βγει αυτός ο οποίος θα μπορέσει να δώσει το καινούριο. Σε άλλες χώρες θα είναι η αριστερά, σε άλλες χώρες δεν θα είναι. Σε κάθε περίπτωση πάντως το παλιό έχει πεθάνει. Σιγά σιγά τελειώνει η ιδέα του Ρεν, της Μέρκελ και της Λαγκάρντ ότι όλοι θα αποδεχτούν μία νότια Ευρώπη η οποία θα βρίσκεται πάντα με χαμηλούς μισθούς στο περιθώριο. Σιγά σιγά τελειώνει η προοπτική επίτευξης της ανταγωνιστικότητας με αυτούς τους όρους.
Πάντως, αυτήν τη στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται να διασφαλίζει αυτοδυναμία. Δεν ξέρω αν αυτό είναι κάτι το οποίο σας απασχολεί.
Αυτό είναι μέρος ακριβώς αυτής της κινητικότητας και της ρευστότητας. Έτσι γίνεται παντού στις μεταβατικές περιόδους. Υπάρχει φόβος, όπως υπάρχει και ένας κόσμος που ακόμη ελπίζει. Κατά τη γνώμη μου, αυτές οι ελπίδες τις οποίες προσπάθησαν να δημιουργήσουν και η εσωτερική και η εξωτερική τρόικα, ότι τα πράγματα έχουν πιάσει έναν πάτο και από εδώ και πέρα θα πάνε καλύτερα, σύντομα θα διαψευστούν. Ο κόσμος θα πρέπει να συζητήσει πραγματικές εναλλακτικές λύσεις. Ήδη έχει αρχίσει να αισθάνεται ότι κάνει θυσίες με πάρα πολύ μικρό αντάλλαγμα.
Υπό τις σημερινές συνθήκες πώς μπορούν να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας; Τι θα έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ αν βρισκόταν στη θέση της τρικομματικής;
Θέσεις εργασίας μπορούν να δημιουργηθούν με πολλούς τρόπους και πρέπει να τους εξετάσουμε όλους. Αλλά το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει κανείς είναι να σταματήσει την ύφεση, να σπάσει αυτόν τον φαύλο κύκλο. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δημιουργηθούν οι συνθήκες κατά τις οποίες οι χαμηλόμισθοι και οι χαμηλοσυνταξιούχοι θα αισθανθούν πως έχασαν ό,τι έχασαν και ότι πλέον θα υπάρξει ανάκαμψη. Έτσι θα αρχίσουν να αισθάνονται καλύτερα και θα αρχίσουν να ξοδεύουν. Αυτό θα αλλάξει τις συνθήκες. Αμέσως μετά πρέπει να γίνουν διάφορες παρεμβάσεις και στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα, όπως και στο σκέλος της ανάπτυξης, ώστε γρήγορα να εκμεταλλευτεί κανείς αυτό το διαφορετικό κλίμα προς μια θετική κατεύθυνση.
Ζητούμενο βέβαια είναι με τι χρήματα θα ενισχύσει κανείς τα εισοδήματα.
Αυτό λοιπόν είναι το καλό νέο των ιταλικών εκλογών. Ανεξαρτήτως των κομμάτων που κέρδισαν δημιουργείται μια κατάσταση κατά την οποία μπορούν να ενωθούν οι φωνές της νότιας Ευρώπης οι οποίες δεν θέλουν να αντιμετωπίσουν μια στασιμότητα για 10 χρόνια. Αυτή η νότια Ευρώπη θα μπορεί να διεκδικήσει χρηματοδότηση για τις επενδύσεις. Έτσι βγήκαμε και από την κρίση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο: με ένα σχέδιο Μάρσαλ. Εκτός και αν οι λαοί της Ευρώπης αποφασίσουν να είναι παθητικοί, με αποτέλεσμα να έχουμε αυταρχικές λύσεις οι οποίες βεβαίως δεν χρειάζονται χρηματοδότηση. Η κυβέρνηση δεν έχει χρηματοδότηση επειδή δεν τη διεκδίκησε. Στην ουσία και ο κ. Στουρνάρας και ο κ. Σαμαράς συμφωνούν ότι είναι καλή ιδέα να έχουμε χαμηλότερους μισθούς, περιορισμένο κοινωνικό κράτος και άθλιες εργασιακές σχέσεις χωρίς δικαιώματα.
Διευκρινίζοντας τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη μισθολογική πολιτική μιας κυβέρνησης της αριστεράς, ο κ. Γιάννης Δραγασάκης τόνισε ότι υπό τις σημερινές συνθήκες είναι ακόμη δυνατή η άμεση αποκατάσταση του κατώτατου μισθού και η σταδιακή αύξηση γενικότερα των μισθών και των συντάξεων. Ποιο είναι το όριο πέρα από το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μπορεί να αποκαταστήσει άμεσα τον κατώτατο μισθό στα προ του μνημονίου επίπεδα; Κι εν πάση περιπτώσει, πώς μετριέται αυτό;
Αυτό είναι δύσκολο να το μετρήσουμε, διότι δεν ξέρουμε πότε θα είμαστε κυβέρνηση. Αλλά αυτό που λέμε είναι ότι οι ανάγκες των πολλών σε μια κρίση είναι μέρος της λύσης και όχι μέρος του προβλήματος. Η αύξηση του μισθού σε μια επιχείρηση είναι κακή εξέλιξη για την επιχείρηση, διότι θα περιορίσει τα κέρδη της. Ωστόσο, αν αυξηθούν οι μισθοί και όλων των άλλων επιχειρήσεων, τότε θα κερδίσει, διότι θα αυξηθεί η ζήτηση των προϊόντων. Άρα, πρέπει να αυξήσουμε τους μισθούς, για να μπορέσουμε να αντιστρέψουμε αυτήν την κατάσταση της ύφεσης. Αυτό που δεν είναι λογικό για μία επιχείρηση μπορεί να είναι λογικό για το σύνολο της οικονομίας.
Στην πράξη ωστόσο είναι θέμα πολιτικής απόφασης το ζήτημα του κατώτατου μισθού; Μήπως όλες αυτές οι συζητήσεις ξεπερνιούνται από τη σκληρή οικονομική πραγματικότητα, την οποία υπαγορεύει κυρίως η υψηλή ανεργία;
Πολιτική απόφαση ήταν η κατάργηση των ελεύθερων διαπραγματεύσεων και συμβάσεων από την κυβέρνηση. Εμείς είμαστε υπέρ των ελεύθερων συμβάσεων και της διαπραγμάτευσης. Από τη δεκαετία του ’30 μάθαμε ότι δεν είναι καλό σε μια κρίση να πέφτουν οι μισθοί, διότι έτσι δημιουργείται μεγαλύτερη κρίση. Το πόσο γρήγορα μπορούν να ανακάμψουν οι μισθοί είναι τεχνικό ζήτημα το οποίο εξαρτάται από το σημείο αφετηρίας. Ωστόσο, ο κατώτατος μισθός πρέπει γρήγορα να επιστρέψει εκεί που ήταν και οι υπόλοιποι μισθοί - μέσω ενός οδικού χάρτη - να αρχίσουν να ανακάμπτουν.
Είστε ίσως σε θέση να εκτιμήσετε για πόσο χρονικό διάστημα ακόμη θα μπορούν να ισχύουν οι αρχικοί σχεδιασμοί του ΣΥΡΙΖΑ για τους μισθούς και τις συντάξεις;
Τα πράγματα γίνονται ολοένα και χειρότερα. Γι’ αυτό εμείς λέμε ότι πρέπει να γίνει ρήξη όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, καθώς χάνουμε και βασικά εργαλεία οικονομικής πολιτικής (ΤΤ κ.ο.κ.). Συνεχώς κάνουν πράγματα για να μας δυσκολέψουν όταν θα γίνουμε κυβέρνηση. Από τις ιδιωτικοποιήσεις μέχρι τις ανεξάρτητες αρχές με τις οποίες θέλουν τώρα να ξεμπερδέψουν, ώστε να είναι δεμένα τα χέρια οποιασδήποτε κυβέρνησης που θα ακολουθήσει. Η σημερινή κυβέρνηση έχει μια αρχή: οποιαδήποτε είναι η ερώτηση, ποτέ η δημοκρατία δεν είναι η απάντηση.
Με αφορμή και την επικείμενη παρουσία του κ. Αλέξη Τσίπρα σε εκδήλωση του Ινστιτούτου Κωνσταντίνος Καραμανλής, πώς διαμορφώνονται τελευταία οι σχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ με το λεγόμενο καραμανλικό μπλοκ;
Προσωπικά, δεν βλέπω κάποια προσέγγιση. Ωστόσο, παρατηρούμε μία μετάλλαξη του δεξιού μπλοκ μέσω μιας συγχώνευσης ανάμεσα στους σκληρούς νεοφιλελεύθερους οικονομολόγους εκσυγχρονιστές του ΠΑΣΟΚ και τη σκληρή δεξιά της ΝΔ. Βλέπουμε λοιπόν ότι αυτό το μπλοκ αφήνει χωρίς στέγη κάποια πιο κοινωνικά φιλελεύθερα στρώματα της ΝΔ, στην κορυφή αλλά και στη βάση - που μας ενδιαφέρει περισσότερο. Διότι ο συνδυασμός Στουρνάρα και Δένδια δεν είναι ό,τι καλύτερο.
Συνεπώς, έχει αυτή η στάση και χαρακτήρα στρατηγικής προσέγγισης των πιο κεντρώων ψηφοφόρων της ΝΔ.
Εμείς όμως παρατηρούμε ότι το κέντρο «δεν κρατάει» σε αυτήν τη σύγκρουση. Δεν βλέπω ποιο κέντρο πραγματικά απευθύνεται στον κόσμο με ένα πρόγραμμα πάνω στους μισθούς, στις συντάξεις και στα δικαιώματα. Δεν το βλέπω ούτε από τη ΝΔ, ούτε από το ΠΑΣΟΚ, ούτε από τη ΔΗΜΑΡ. Φαίνεται ότι δεν υπάρχει πολιτικά το περιθώριο για κεντρώες λύσεις (σύμφωνα με τις οποίες είσαι με τον καπιταλισμό και το κεφάλαιο, αλλά έχεις και χώρο για ικανοποιητικό κοινωνικό κράτος). Μπορεί να το βλέπουμε ως πολιτική αφήγηση αλλά όχι ως πολιτική αντιπροσώπευση.
Τι θα κάνει λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ με αυτούς τους πολιτικά άστεγους;
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να έχει μια ταξική γραμμή να απευθύνεται σε όλους αυτούς που πολιτικά είναι άστεγοι γιατί το κέντρο δεν μπορεί να τους αντιπροσωπεύσει. Για παράδειγμα, ο κ. Βενιζέλος έχει συνέδριο και δεν έχει μια ατζέντα για τους μισθούς και τις συντάξεις. Άρα το θέμα δεν είναι να βρεις πολιτική συμφωνία με το κέντρο, αλλά να έχεις μια στρατηγική με την οποία θα τους πεις ότι οι παραδοσιακές πολιτικές σχέσεις τους δεν μπορούν να τους αντιπροσωπεύσουν με πραγματικό κοινωνικό προφίλ.
