Πηγή: www.rednotebook.gr
Του Κώστα Ζαχαριάδη
Πριν προλάβουν οι ΗΠΑ να συνέλθουν από την
θεομηνία του τυφώνα Σάντυ, σε ένα άλλο μακρινό σημείο του πλανήτη, στις
Φιλιππίνες, ένας άλλος τυφώνας ο Μπόφα έκανε κάτι παραπάνω από αισθητή
την παρουσία του. Δεν χρειάζεται να έχει κάποιος γνώσεις μετεωρολογίας ή
των λοιπών επιστημών που εμπλέκονται με την ανάλυση τέτοιων φαινομένων
για να εξαγάγει μερικά προφανή συμπεράσματα.
1) Ο τυφώνας Σάντυ έγινε πολύ πιο διάσημος από τον Μπόφα διότι η
ανθρώπινη ζωή και η καταστροφή της περιουσίας στις ΗΠΑ αποτιμάται πολύ
ακριβότερα απ ότι στις Φιλιππίνες από το χρηματιστήριο των media.
Έκτακτα δελτία ειδήσεων, δορυφορικές συνδέσεις, συνδέσεις μέσω skype ,
άπειρα twitts όλα στην υπηρεσία του Σάντυ. Ο καημένος ο Μπόφα, αν και
αρκετά καταστροφικός, πέρασε σαν τρίτη είδηση σε μονόστηλα εφημερίδων
κπλ.
2) Ο Μπόφα ήταν πολύ πιο «καταστροφικός» από τον Σάντυ, τσάκισε τα
πάντα σχεδόν στο πέρασμα, άφησε πάνω από 1000 μέχρι τώρα καταμετρημένους
νεκρούς. Χωρίς καμία διάθεση να συγκριθούν μεταξύ τους τα διαφορετικά
μετεωρολογικά φαινόμενα, φαίνεται καθαρά το εξής: ο μεν Σάντυ έπληξε την
Νέα Υόρκη, μια περιοχή με οργανωμένες υποδομές και με ισχυρότατους
μηχανισμούς αντιμετώπισης ακραίων εκτάκτων καταστάσεων, ενώ ο Μπόφα
έπληξε τις Φιλιππίνες με τις ανεπαρκείς –ανύπαρκτες υποδομές, την
παντελή ανικανότητα διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, πριν χτυπήσει ο Σάντυ την Νέα Υόρκη, όταν
πέρασε από τις χώρες της Καραϊβικής (οι οποίες έχουν κακής ποιότητας
υποδομές και συστήματα διαχείρισης εκτάκτων αναγκών) άφησε στο πέρασμά
του και αυτός εκατοντάδες νεκρούς αλλά, όπως ειπώθηκε και προηγουμένως, η
ζωή και στις χώρες της Καραϊβικής όπως και στις Φιλιππίνες έχει πολύ
χαμηλότερη αξία σε σύγκριση με αυτή των πολιτών της Νέας Υόρκης.
Το κείμενο γράφεται στον απόηχο της διάσκεψης για την κλιματική
αλλαγή που έγινε στη Ντόχα του Κατάρ. Η απόφαση της διάσκεψης με τον πιο
επιεική χαρακτηρισμό ήταν πολύ κατώτερη των περιστάσεων για την
αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Για τους λιγότερο μυημένους στις
συνέπειες της κλιματικής αλλαγής , ένα από τα πιο χαρακτηριστικά
παραδείγματα είναι η αύξηση σε συχνότητα και ένταση των ακραίων καιρικών
φαινομένων όπως οι τυφώνες.
Το φθινόπωρο του 2012 μας δίδαξε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο
ότι οι υποδομές και το οργανωμένο κράτος είναι βασικός μοχλός
αντιμετώπισης καταστροφών, προστασίας της ανθρώπινης ζωής και της
ανθρώπινης δημιουργίας. Να το ακούσουν καλά οι απανταχού δεξιοί, το
κράτος πρόληψης και οι υποδομές , που σε τέτοια έκταση μόνο δημόσιες
μπορεί να είναι, σώζουν ζωές.
Το στοίχημα για την παγκόσμια οικονομία, που ακόμα δεν έχει εξέλθει
από την κρίση του 2008, δεν βρίσκεται στην ατσαλένια δημοσιονομική
πειθαρχεία και στην υποτίμηση των δικαιωμάτων και της αγοραστικής
δύναμης των πολιτών αλλά στην προετοιμασία για την αντιμετώπιση της
κλιματική αλλαγή που με οικονομικούς όρους αναμένεται να συρρικνώνει το
ΑΕΠ των ανεπτυγμένων κρατών μέχρι 5% ετησίως ενώ για τις αναπτυσσόμενες
χώρες το ποσοστό μπορεί να ανέλθει στο 15%. Ο εξοβελισμός της
περιβαλλοντικής ατζέντας από την ευρωπαϊκή και την ελληνική πολιτική
σκηνή θα αφήσει τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό στίγμα τα επόμενα
χρόνια.
Η ελληνική κυβέρνηση, που θα έπρεπε να βρίσκονταν στη Ντόχα, ήταν
εκκωφαντικά απούσα. Είναι καθαρό πως έχουν θέσει σε τελευταία μοίρα το
περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, αδιαφορούν για την εξοικονόμηση
ενέργειας, την προώθηση των ΑΠΕ, αγνοούν τις μεγάλες επιπτώσεις που η
Ελλάδα θα αντιμετωπίσει ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής.
Οι συνέπειες της περιβαλλοντικής καταστροφής έχουν κοινωνικό
πρόσημο: θα την πληρώσουν οι πιο φτωχοί και αδύναμοι και στον διαχωρισμό
μεταξύ κρατών (ΗΠΑ-Φιλιππίνες) αλλά και μέσα στα ίδια τα κράτη
(μεγαλύτερες καταστροφές για τους φτωχούς μέσα στις ΗΠΑ σε σχέση με τους
πλούσιους, μικρότερες επιπτώσεις στους πιο εύπορους στις Φιλιππίνες σε
σύγκριση με τους εξαθλιωμένους) . Αυτοί που δημιούργησαν το πρόβλημα
είναι αυτοί που έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες και
την ισχύ να διαπραγματεύονται στα διεθνή οικονομικά forum, επιβάλλοντας
«λύσεις», ενώ αυτοί που δεν συνέβαλαν καθοριστικά στο να διαμορφωθεί η
υφιστάμενη κατάσταση είναι πιο ευπαθείς, εκτεθειμένοι, περισσότερο
απροστάτευτοι στις συνέπειές της κρίσης.