Άρξαστε. Εν, δυο, τρία, κάτω!

Το Ποντίκι

Ελπίζω και εύχομαι να παραμείνε­τε στο ευρώ». Η δήλωση αυτή της Άνγκελα Μέρκελ έγινε την Τρίτη, στη διάρκεια των κοινών δηλώσε­ων με τον Αντώνη Σαμαρά, μετά τη συνάντησή τους. Η πρόταση αυτή συζητήθηκε όσο καμιά άλλη, αλλά κανείς δεν φάνηκε να πρόσεξε μια αξιοσημείωτη λεπτομέρεια: η καγκελάριος της Γερμανίας... δεν ρωτήθηκε η ίδια γι’ αυτό το ζή­τημα ούτε είχε συμπεριλάβει την αναφορά αυτή στην αρχική δήλωσή της. Τι ακριβώς συνέβη; Αρχικά υπεβλήθη δημοσιογραφική ερώτηση προς τον πρωθυπουργό της Ελλάδας ως εξής: «Κύριε πρωθυπουργέ, έχετε την αίσθηση, μετά τη συζήτηση που είχατε, ότι πήρατε την εγγύη­ση ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση;».

Ο Σαμαράς προσπάθησε να αποφύγει την ερώτηση. Αντί να την απαντήσει, άρχισε να λέ­ει το προκάτ «ποιηματάκι»: ότι «εχθρός μας εί­ναι η ύφεση», ότι ζητάμε αναγνώριση των προ­σπαθειών μας και ενίσχυση από την Ευρώπη, ότι εμείς δεν έχουμε λεφτά για να χρηματοδοτή­σουμε την ανάκαμψη αλλά οι Ευρωπαίοι έχουν και πρέπει να ανοίξουν το πουγκί τους και διά­φορα άλλα παρόμοιας υφής. Για την ταμπακέρα ούτε λέξη.
Όταν τελείωσε ο «δικός μας», η Μέρκελ... παρενέ­βη, προφανώς για να μην αφήσει αναπάντητο το ερώτημα, αφού ο Σα­μαράς δεν διανοήθη­κε καν να πάρει θέση σε μια υπόθεση στην οποία το φιλοξενούμε­νο... αφεντικό έχει - και θα έχει - τον τελευταίο λόγο. Εί­πε λοιπόν: «Θα μου επιτρέψετε, από δικής μου πλευράς, να πω το εξής: Επανα­λαμβάνω αυτά που είπα στο Βερο­λίνο. Ελπίζω και εύχομαι η Ελλάδα να παραμείνει στη ζώνη του ευρώ. Οι προϋποθέσεις που πρέπει να εκπληρωθούν, το επόμενο βή­μα, είναι να δούμε ποια θα είναι τα αποτελέσματα του πο­ρίσματος της τρόικας, ποια θα είναι τα βήματα».


Μερικά λεπτά νωρίτερα, στην προετοιμασμένη   εισαγωγική δήλωσή της, η καγκελάριος της Γερμανίας και της... ευρωζώνης είχε κάνει μια... «παρά­ξενη» δήλωση: «Είμαστε εταί­ροι, είμαστε φίλοι. Συνεργαζό­μαστε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο ΝΑΤΟ κ.λπ. Με άλλα λόγια, προσπαθούμε να επιλύσουμε τα προ­βλήματα από κοινού».
Με κορυφαίο παγκοσμίως ζήτημα την κρίση του ευρώ, με την Ελλάδα αχίλ­λειο πτέρνα του ενιαίου νομίσματος, η Μέρκελ, σε μια προετοιμασμένη δήλωση, μας τοποθέτη­σε στην Ε.Ε. των 27 και όχι στον σκληρό πυρήνα της ευρωζώνης. Λίγο αργότερα «ευχήθηκε» να παραμείνουμε στο ευρώ. «Ψιλά γράμματα» θα πείτε ίσως – και θα έχετε δίκιο...
Σε κάθε περίπτωση, όμως, η Μέρκελ γύρισε την Ελλάδα στον περασμένο Μάιο, τότε που κυ­ριολεκτικά χτυπούσε κόκκινο η αγωνία του συ­στήματος εξουσίας, των μεγάλων επιχειρηματι­ών και ενός πολύ μεγάλου τμήματος της κοινω­νίας για την παραμονή ή όχι της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Ακύρωσε έτσι και την επικοινωνιακή σούπα που είχε μαγειρέψει το κυβερνητικό επι­τελείο μετά τη διπλή επίσκεψη του πρωθυπουρ­γού στο Βερολίνο και το Παρίσι, στα τέλη του περασμένου Αυγούστου.

Τους συμμάζεψε
Επί της ουσίας, η καγκελάριος της Γερμανίας δεν είχε καμιά καούρα να έρθει στην Ελλάδα εν μέσω διαδηλώσεων και διαμαρτυριών γνωρίζοντας ότι για τη μεγάλη πλειονότητα του κόσμου είναι πρακτικά ανεπιθύμητη. Ήδη στην Ελλάδα ο αντιγερμανισμός έχει αντικαταστήσει, ακόμη και σε μεγάλα τμήματα της Αριστεράς, τον παραδοσια­κό αντιαμερικανισμό.
Ωστόσο ήρθε για να επιτύχει δύο απλούς, σαφείς και μετρήσιμους πολιτικούς στόχους. Ο πρώτος ήταν να ενισχύσει τον Σαμαρά ώστε να περάσουν σύντομα τα εκκρεμή μέτρα. Η ενίσχυ­ση αυτή ελάχιστα αφορά την κοινωνία, η οποία ανεβαίνει τον Γολγοθά της χωρίς να έχει βρει τον τρόπο να αντιδράσει στην ανελέητη σφαγή εισο­δημάτων και δικαιωμάτων.
Το κεντρικό ζήτημα ήταν να ελεγχθούν οι φυ­γόκεντρες τάσεις στο εσωτερικό της κυβέρνη­σης τόσο σε επίπεδο κοινοβουλευτικών ομάδων όσο και σε επίπεδο ηγεσιών, καθώς οι πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ, πιεζόμενοι από βουλευτές και στελέχη τους, το έριχναν κάθε τρεις και λίγο σε ένα εικονικό μεν, αλλά πολιτικά προ­βληματικό αντάρτικο. Προφανώς αυτά αναμένεται να μαζευτούν.
Τώρα το πώς ο Σα­μαράς θα μαζέψει τη βάση του κόμ­ματός  του,   την κοινωνία στο σύ­νολό της και πώς θα  διαχειριστεί τα πολιτικά του προβλήμα­τα, δεν είναι δουλειά του αφεντικού. Ας το βρει μό­νος του. Γι’ αυτό είναι πρω­θυπουργός...

«Κάνω κουμάντο»
Ο δεύτερος στόχος της Μέρκελ ήταν να δείξει τόσο στη Γερμανία όσο και στο ΔΝΤ και τους υπόλοιπους αμφι­σβητίες των επιλογών της στην κρίση της ευρωζώνης ότι αυτή είναι το αφεντικό. Τελεία και παύλα. Με τον Σαμαρά και την κυβέρνησή του εντελώς αμήχα­νους, χωρίς άλλα εξωτερικά στηρίγ­ματα και αναγκαστικά προσδεδεμένους στο άρμα της Μέρκελ, όπως από καιρό γράφουμε, ο στόχος δεν ήταν δύσκολο να επιτευχθεί.
Έγινε μάλιστα και όσο απειλητική χρειαζόταν προ­κειμένου να μην υπάρξουν παρανοήσεις, πέρα από αυτές που πάντα διαχέουν οι συνήθεις γλεί­φτες της τρόικας και της καγκε­λαρίας στα «συμβεβλημένα»ΜΜΕ: «Αξίζει αυτήν την πο­ρεία να τη συνεχίσει η Ελ­λάδα, γιατί, αν δεν το πράξει τώρα, τα πράγματα θα είναι πιο δραματικά στη συνέχεια». Και τα σκυλιά δεμένα.

Πιο πολλά, πιο σκληρά
Ο βασικότερος στόχος όμως ήταν να καθορι­στούν οι χρονικά επείγοντες πολιτικοί στόχοι, χωρίς την επίτευξη των οποίων καμιά συζήτηση περί οποιασδήποτε πραγματικής ή ψευδούς δι­ευκόλυνσης δεν μπορεί να γίνει. Επ’ αυτών και πάλι η Μέρκελ ήταν σαφής και ακριβέστατη, όπως συνήθως:
♦ Πρώτον, κάντε όλα όσα πρέπει για να μείνετε στο ευρώ και θα σας κάνω τη χάρη να σας αγο­ράσω.
♦ Δεύτερον, γίνετε πάμφθηνοι - έως τζάμπα -εργαζόμενοι, αλλιώς δεν θα δείτε ούτε ένα ευ­ρώ επένδυση.
♦  Τρίτον, όσο χρήμα μπορεί στο μέλ­λον να κυλήσει στη ρημαγμένη «αγο­ρά» σας θα ελέγχεται από εμάς - εί­τε μέσω της χρηματοδοτούμενης και εξαρτώμενης από γερμανικές συνεισφορές Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων είτε από την αμιγώς γερμανική αντίστοιχη τράπεζα KfW. Άρα εμείς θα αποφασίζουμε ποιος χρηματοδοτείται και γιατί. Συνεπώς εμείς θα επενδύουμε, εμείς θα κερδίζουμε κι εσείς μπορείτε απλώς να κόψετε τον λαι­μό σας.
♦ Τέταρτον, όσα έχετε κάνει μέχρι σήμε­ρα, μπορεί εσείς να τα θεωρείτε πολλά, μπορεί να υποφέρετε, μπορεί μέχρι και η δική μου καρδιά να ματώνει, αλλά δεν αρκούν. Συνεπώς κάντε περισσότερα, πιο σκληρά και πιο σύντομα. Αλλιώς δεν ξέρω αν θα πιάσουν οι ευχές μου να παραμείνετε στο ευρώ.
♦ Πέμπτον, επειδή είστε ανίκανοι να φτιάξετε το μαγαζί έτσι όπως μου αρέσει, σας έχω φέ­ρει τον κύριο Ράιχενμπαχ για να τελειώνει με το Δημόσιό σας και να μας παραχωρήσει αυτά που μας αρέσουν και τον κύριο Φούχτελ για να σας κάνει μια απέραντη Ειδική Οικονομική Ζώνη όπου θα δουλεύετε για μας και τους εντόπιους υπεργολάβους μας.
♦ Έκτον, για τα λοιπά αιτήματά σας μόνη αρμό­δια θα είναι η τρόικα. Συνεπώς απαγορεύεται κά­θε υπέρβαση ιεραρχίας και κάθε ψευδαίσθηση ότι μπορεί τα αιτήματά σας να αντιμετωπίζονται σε υψηλό πολιτικό επίπεδο αν προηγουμένως η τρόικα δεν εγκρίνει κάθε σας βήμα.
♦ Έβδομον και τελευταίο, εγώ γεν­νήθηκα στην Ανατολική Γερ­μανία. Επειδή κι εσείς έχε­τε καταντήσει κάτι ανά­λογο, μπορώ να σας πω ότι δεν έχει σημασία να κάνουμε σύντομα, όσο να δουλεύουμε σε βά­θος. Συνεπώς σκύψτε το κεφάλι και μην αναρωτιέ­στε πότε θα βγείτε από το τού­νελ. Άλλωστε την Ανατολική Γερμανία τη διαλύσαμε και την ξεπουλήσαμε εδώ και είκοσι χρόνια και ακό­μη δεν καταφέραμε να την κάνουμε  Δυτική.   Εσείς δεν είστε πιο μάγκες...