NEW YORK TIMES. Ολόκληρο το άρθρο σχετικά με το πως η Ελλάδα χαρίζει τώρα στους τραπεζίτες ποσό ίσο με 4 φορές της πώλησης ΔΕΣΦΑ. Ο ρόλος Σάλλα.

Ένα υποκατάστημα της Πειραιώς στην Αθήνα. Το πλάνο ανακεφαλαιοποίησης, μέρος της διάσωσης των τραπεζών, θα μπορούσε να είναι επικερδής για τον ηγέτη της. John Κολεσίδης / Reuters

ΛΟΝΔΙΝΟ - Ακόμη και ενώ οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι μορφάζουν στο αυξανόμενο κόστος της διάσωσης του τραπεζικού συστήματος στην Ελλάδα, τα κορυφαία στελέχη των τραπεζών τείνουν ενδεχομένως να βγάλουν μεγάλα κέρδη.

Το σχέδιο που αναπτύχθηκε από την ελληνική κυβέρνηση και τους διεθνείς πιστωτές  για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της χώρας περιλαμβάνει ένα ασυνήθιστο «κόλπο», σχετικά με τις προσφορές μετοχών: οι νέες μετοχές των τραπεζών θα δώσουν στους επενδυτές δωρεάν και δυνητικά επικερδή warrants που θα τους επιτρέπουν να αγοράσουν πολλά περισσότερα μερίδια στο μέλλον, σε μια προκαθορισμένη τιμή.

Επειδή πολλοί από τους επενδυτές, οι οποίοι αναμένεται να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα είναι τα ίδια στελέχη που ήταν υπευθυνα για τις τράπεζες κατά τη στιγμή της κατάρρευση τους, οι επικριτές θεωρούν ότι πρόκειται για για περίπτωση επιβράβευσης των τραπεζιτών, παρά τα λάθη διαχείρισής τους. Και λένε ότι η ελληνική κυβέρνηση παραιτείται από δισεκατομμύρια ευρώ δυνητικών εσόδων με τον τρόπο που γίνεται η διαχείριση.της προσφοράς μετοχών

«Το μόνο που κάνουν είναι να επιβραβεύουν την κακή συμπεριφορά», δήλωσε ο Πήτερ Νταλιάνης, ένας οικονομικός σύμβουλος στην Αθήνα, ο οποίος εδώ και χρόνια έχει ταχθεί υπέρ του δημοσίου έλεγχου των τραπεζών στην Ελλάδα. "Η κρίση στην Ελλάδα προήλθε από μια ξαφνική οικονομική κατάρρευση που οφείλεται σε δάνεια υψηλού κινδύνου, τα οποία στη συνέχεια επεκτάθηκαν και επιδείνωσαν το εθνικό χρέος"

Το σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης, το οποίο ξεκίνησε στα τέλη Μαΐου και ολοκληρώνεται τον επόμενο μήνα, έχει ως στόχο να διοχετεύσει σχεδόν € 23 δισεκατομμύρια στις τρεις μεγαλύτερες τράπεζες στην Ελλάδα. Με το δέλεαρ των warrants να χρησιμεύουν ως ένα ισχυρό κίνητρο, η Τράπεζα Πειραιώς, η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας και η Alpha Bank έχουν ήδη πετύχει  περίπου 2,9 δις ευρώ επάνω από το ποσό αυτό, εξασφαλίζοντας έτσι ότι δεν θα κρατικοποιηθούν.
Το υπόλοιπο των χρημάτων που θα παρέχονται από τους ευρωπαίους φορολογούμενους, και θα διοχετεύονται μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, του Ελληνικού ταμείου που επιβλέπει το πρόγραμμα

Ωστόσο, οι οικονομικοί εμπειρογνώμονες υποστηρίζουν ότι η ενσωμάτωση των δωρεάν warrants δεν θα ανταμείψει μόνο τους καλά δικτυωμένους γνώστες, αλλά θα στερήσει και από την κυβέρνηση στην Ελλάδα δισεκατομμύρια ευρώ απο δημόσια έσοδα - τα χρήματα που θα μπορούσε να είχε πάρει εάν τα Δικαιώματα Αγοράς Μετοχών είχαν δημοπρατηθεί, αντί απλώς να χαριστούν.

"Ποιος θα πληρώσει για αυτό;" ρώτησε ο Σπύρος Παγκράτης, ένας ειδικός στις αγορές, απο το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σε ένα έγγραφο που επικρίνει το σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης. «Ο Έλληνας φορολογούμενος, φυσικά»

"Ξέρουμε ότι οι αρχές ήθελαν η ιδιοκτησία των Ελληνικών τραπεζών να περάσει γρήγορα προς τον ιδιωτικό τομέα," πρόσθεσε ο κ. Παγκράτης. "Αλλά το «τυράκι» που χρησιμοποίησαν - δωρεάν warrants - είναι πολύ ακριβό και θα οδηγήσει σε διαφυγόντα έσοδα για το Ελληνικό κράτος."

Για παράδειγμα, ο Μιχάλης Γ. Σάλλας, ο εκτελεστικός πρόεδρος της Πειραιώς, η οποία έχει πρόσφατα γίνει η μεγαλύτερη τράπεζα στην Ελλάδα, έβγαλε περίπου 11 εκατ. ευρώ ή 14.450.000 δολάρια, από την πώληση παλαιών μετοχών της Πειραιώς.

Αν βάλει τα χρήματα αυτά στη νέα προσφορά, κάτι που έχει πει ότι θα κάνει, μέσω δημόσιων εγγραφών, τα Δικαιώματα Αγοράς Μετοχών που λαμβάνει για τις μετοχές αυτές, θα του αποφέρουν μια αξία περίπου 2,5 εκατομμύρια ευρώ σε τρέχουσες τιμές αγοράς.

Εάν η μετοχή της Πειραιώς αυξηθεί 50%  από το σημερινό χαμηλό επίπεδο, αυτός ο σωρός των warrants θα αυξηθεί σε αξία πάνω από πέντε φορές, φθάνοντας τα € 14,8 εκατομμύρια, σύμφωνα με έρευνα του Παγκράτη.

Ο κ. Σάλλας και η Τράπεζα Πειραιώς αρνήθηκαν να σχολιάσουν.

Οι αξιωματούχοι του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας δεν απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικά με το πρόγραμμα με τα warrants . Ούτε οι διεθνείς πιστωτές της Ελλάδας - η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο - η λεγόμενη τρόικα, η οποία βοήθησε το ταμείο σταθερότητας να εκπονήσει το πρόγραμμα.

Μέχρι σήμερα, από τα € 206 δισεκατομμύρια, ή $ 270 δισεκατομμύρια που η τρόικα έχει διανήμει για να διασώσει την Ελλάδα, περίπου € 58 δισεκατομμύρια - τα οποία προέρχονται από τους ευρωπαίους φορολογούμενους – έχουν δαπανηθεί για την υποστήριξη των τραπεζών της χώρας.

Αυτό το ποσό είναι πολύ περισσότερο από όσο οι διεθνείς δανειστές έχουν ξεδέψει για να σώσουν τις τράπεζες στην Κύπρο ή την Ισπανία. Και σχεδόν φτάνει τα € 61 δισεκατομμύρια που διανεμήθηκαν στην Ιρλανδία για να σωθούν οι τράπεζές της, ως μέρος των 85 δισ. ευρώ για την διάσωση της χώρας.

Σε αυτές τις άλλες χώρες, όμως, τα ανώτερα στελέχη των τραπεζών εκδιώχθηκαν και, σε ορισμένες περιπτώσεις, διώχθηκαν ποινικά για τις αποφάσεις τους περί δανειοδότησης που βοήθησε στην ανατροπή των ιδρυμάτων τους

Στην Ελλάδα, αντίθετα, η κυβέρνηση δεν έχει ζητήσει δραστικές αναδιατάξεις των συμβουλίων και του μάνατζμεντ, στις τράπεζες που διεσώθησαν - με εξαίρεση την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, όπου η ανώτατη διοίκηση άλλαξε για πολιτικούς λόγους, όταν η νέα κυβέρνηση ανέλαβε την εξουσία τον περασμένο χρόνο.

Μεγάλα ιδρύματα και ιδιώτες επενδυτές στην Ελλάδα έχουν επίσης επενδύσει στην προσφορά. Αλλά με τη χώρα να εξακολουθεί να βιώνει ύφεση, οι εν λόγω επενδυτές είναι σχετικά σπάνιοι. Οι δυνητικοί δικαιούχοι φαίνεται σε μεγάλο βαθμό να είναι γνώστες της τράπεζών, των οποίων η προσωπική περιουσία είναι συχνά σχετιζόμενη με τα ιδρύματα αυτά.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, για κάθε νέα μετοχή που αγοράζεται, ο αγοραστής λαμβάνει ένα warrant  - ένα όψιον για να αγοράσει μέχρι επτά επιπλέον μετοχές σε προκαθορισμένη τιμή. Η συμφωνία επιτρέπει στους κατόχους warrants να εξαργυρώσουν τις μάρκες τους κάθε έξι μήνες, με την πρώτη ευκαιρία να έρχεται στις 10 Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους.

Οι κριτικοί του προγράμματος, θρηνούν για  τα χρήματα που λένε ότι η κυβέρνηση χάνει με το να χαρίζει τα warrants , όταν η Αθήνα έχει πρόβλημα άντλησης κεφαλαίων με άλλους τρόπους.

«Η αξία της αγοράς σήμερα, από όλα τα ελληνικά τραπεζικά warrants είναι € 1.7 δίς,» δήλωσε ο οικονομολόγος κ. Παγκράτης. Αυτό, λέει, ένα ποσό περισσότερο από τετραπλάσιο, από αυτό που έλαβε η Ελλάδα, όταν συμφώνησε να πωλήσει την ΔΕΣΦΑ, τον φορέα της στο φυσικό αέριο, στην κρατική εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν, την περασμένη εβδομάδα.

Αν οι τιμές των τραπεζικών μετοχών αυξηθούν σε αξία κατά 50%, ο κ. Παγκράτης υπολογίζει, ότι η αξία των Δικαιωμάτων Αγοράς Μετοχών θα ανέλθει σε € 7.9 δίς.

Σε κάποιο βαθμό, οι ελληνικές τράπεζες είχαν κηρυχθεί αθώες λόγω αμφιβολιών, κατά τη διάρκεια της διάσωσης της χώρας, με βάση την υπόθεση ότι ήταν η σπάταλη δανεισμού και των κρατικών δαπανών στην Ελλάδα, που οδήγησαν στην οικονομική κατάρρευση της χώρας. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι, όταν ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου έγινε άνευ αξίας και αναδιαρθρώθηκαν, οι τράπεζες, οι οποίες είχαν φορτωθεί τα ομόλογα με προτροπή της κυβέρνησης, αντιμετώπιζαν περίπου 40 δις ευρώ σε απώλειες.

Αλλά με την πάροδο του χρόνου, ορισμένοι οικονομικοί εμπειρογνώμονες έχουν επανεξετάσει αυτή την άποψη για τις Ελληνικές τράπεζες, ότι δηλαδή ήταν αθώοι περαστικοί. Μια τέτοια επανεξέταση ήταν λεπτομερής σε ένα έγγραφο που δημοσιεύθηκε το 2011 από την Mwanza Nkusu, οικονομολόγο του ΔΝΤ

Η έρευνά της έδειξε ότι ακόμα και την εποχή 2000-2007, τα χρόνια της άνθησης πριν από την κρίση που έπληξε την Ευρώπη, οι ελληνικές τράπεζες είχαν το υψηλότερο ποσοστό επισφαλών δανείων μεταξύ όλων των χωρών που παρακολουθούσε το ΔΝΤ: 6% των συνολικών δανείων.

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, οι τράπεζες της χώρας έχουν συσσωρεύσει € 48 δισεκατομμύρια ζημιές από επισφαλή δάνεια - πολύ περισσότερα από τα 37 δις ευρώ σε απώλειες που υπέστησαν το περασμένο έτος, όταν η Ελλάδα αναδιάρθρωσε το χρέος της.

Η Τράπεζα Πειραιώς, τότε απλά η τέταρτη μεγαλύτερη ελληνική τράπεζα, μπήκε στην δίνη της οικονομικής κρίσης το 2009, με την υψηλότερη αναλογία ληξιπρόθεσμων και μη εξυπηρετούμενων δανείων μεταξύ των τραπεζών του μεγέθους της, και συνέχισε να είναι πρωταθλήτρια σε αυτό μέχρι το 2011, σύμφωνα με τα στοιχεία από την SNL Financial, μια πάροχο οικονομικών στοιχείων και ειδήσεων

Και παρά τις συνεχείς ερωτήσεις σχετικά με τις πρακτικές δανεισμού της Πειραιώς, ούτε ο κ. Σάλλας, ο οποίος είχε την ευθύνη τοτ χρηματοπιστωτικού ιδρύματος κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και από τότε έχει αναπτυχθεί αποκτώντας μια σειρά αποτυχημένων ή προβληματικών τραπεζών, ούτε οι συνεργάτες του, έχουν τιμωρηθεί για τις φτωχές δανειακές αποδόσεις της τράπεζάς τους.

Μετάφραση: LEFTeria-news